Burcu Adıgüzel

Belki bu kitaplar çocuklardan çok yetişkinlere. Ya da toplumun her alanında karşılaşabilecekleri ayrımcılığa karşı çocukların zaten temiz olan kalplerini hep temiz tutmaya yarayacak bir önlem. Çizimleri, öyküleri, edebi yönüyle de doyurucu ve her daim okunabilecek, birlikte yaşamanın güzelliğini anlatan çocuk kitaplarından bazıları:

Başka Bir Anne

Hikâyenin kahramanı olan küçük kız çocuğunun annesi diğerlerinden biraz farklı. Okulunda gördüğü arkadaşlarının annesine pek benzemiyor, etek giydiği de olur, pantolon giydiği de. Ama kıyafetleri farklı, sıradan değil, rengârenk. Farklı saç modelleri yapar. Küçük kahramanımız buna alışmakta zorlanır, annesinden utanır. Ama sonra biraz düşünür ve bu farklılığın onun hayatına kattığı renklerin tadını çıkarmaya başlar. Çünkü; annesiyle bisiklete binebiliyor, ağaçlara tırmanabiliyor, eğlenceli ve keyifli ne varsa yapabiliyordur. Kısa, keyifli, çizimleriyle hikâyenin çok iyi desteklendiği, rengârenk bir aydınlanma öyküsü...

Köpekler Bale Yapmaz

Bale yapan küçük kızımızın sevimli köpeği bildiğimiz köpeklere hiç benzemiyor. Müziği, dans etmeyi, ay ışığını ve baleyi seven bir köpek o. Küçük kız, bu müzik sever köpeğini kendisiyle birlikte baleye götürmek istiyor ama öğretmeninden babasına kadar herkesten aldığı cevap aynı: ''Köpekler bale yapmaz.''

AnnaKemp’in yazdığı, Sara Ogilvie’nin resimlediği “Köpekler Bale Yapmaz'', imkânsız gibi görünen pek çok şeyin hiç de öyle olmadığını anlatan, toplum tarafından çizilen sınırların, konulan kuralların çoğu zaman ötekileştirmeye, yaftalamaya varan sonuçlar doğurduğunu bize eğlenceli bir şekilde anlatan kahkahası bol bir öykü.

Umut Sokağı Çocukları

Gülsevin Kıral'ın kaleminden ''Oyun arkadaşım bir Suriyeli''. Savaş nedeniyle ülkelerinden göç eden Suriyeli aileler aynı mahallede yaşamaktadır. Çocuklar, top oynarken kırdıkları cam yüzünden azar işitseler de, yabancı bir gazetecinin ortaya çıkması, Karabaş'ın varlığı ve Çakallar'la yapılan maçta Suriyeli Hasan sayesinde atılan goller mahalleyi şenlendirir. Hasan'ın babası iş bulma, Berivan da kardeşinin çıkıp geleceğine dair umudunu yitirmemeye çalışır. Üstelik, Ali'nin gönlü de Berivan'ın güzel kızı Rojda'dadır.

Yaşam mücadelesi veren ve her biri farklı kapılar ardında yaşayan insanların birbirine tutunma öyküsü Umut Sokağı Çocukları. Gün Işığı kitaplığından çıkan roman, çocuklara tam da yanı başımızda yaşanan hayatın acı gerçeklerini özenli ve mizah katılmış bir dille anlatmayı başarıyor.

Annem Bıyık Bıraktı

Dikkat, kitaptan kıl çıkabilir!

Merve Hanım çok dertliydi. İşyerinde sırf erkek diye onun yerine beceriksiz olduğunu düşündüğü bir adam terfi etmiş, bu yetmiyormuş gibi saygısız dolmuş şoförü canını sıkmıştı. Of hayat kadınlara ne kadar da zordu, daha eve gidip yemek yapması gerekiyordu. Ah, onun da bıyıkları olsa hayat böyle zor olur muydu? Hem de şöyle pala bıyıkları olsa? Aslında niye olmasın ki? En iyisi deneyip görmek. Hem o akşam yemeği de kocası kendisi hazırlasın bakalım nasıl oluyormuş!

Türkiye'de kanayan bir yara olan cinsiyet eşitsizliğini çocuklara eğlenceli bir şekilde anlatan Fatih Erdoğan'ın bu kitabı 7 yaş ve üzeri çocuklar için uygun.

Down Sendromlu Bir Arkadaşım Var

''Sizin hiç özel bir arkadaşınız var mı?'' diye başlıyor hikâye. Küçük kahramanımız bir yaz kampına gidiyor ve orada downsendromlu bir çocuk olan Tammy ile tanışıyor.

6-9 yaş arası çocuklar için uygun olan kitap, anne babalara notlar kısmı ile son buluyor. Hikâye süresince birbirinden farklı çocukların aralarında sıcak bir dostluğun gelişmemesi için hiçbir engel olmadığını hissediyorsunuz. Birbirlerine yardım ederek zorlukların üstesinden gelen bu iki arkadaş, yetişkinlere bir hayat dersi veriyor adeta. Çünkü; büyüklerin dünyasında yer alan ve bakış açısına sinen ayrımcılığa çocukların dünyasında yer yok. Onlar tüm farklılıklarıyla hayata çalınan bir renk.

Bir Uçtan Diğer Uca Dünya Çocukları

2-4 yaş arası çocuklara uygun olarak yazılmış olan öykü, gezegenimizde yaşayan milyonlarca farklı dilde, renkte çocukların yaşadığını ve hepsinin benzersiz olduğunu anlatmayı amaçlamış. Tübitak yayınları tarafından yayınlanan bu kitabı çocuklar açtığında Çin’de, Alaska’da, Japonya’da, Avrupa’da ve Avustralya’da yaşayan çocuklarla ve dolayısıyla farklılık kavramıyla tanışacaklar.

Çocuklara başka yerlerde yaşayan başka insanların ve hayatların olduğunu anlatmak ve farkındalıklarını artırmak, özetle insan olarak dünyanın diğer insanlarına bakmayı amaçlamış yazar NúriaRoca.

Kitabın sonunda “Etkinlikler” ve “Anne babalar için kılavuz” adlı iki bölüm de mevcut.

Gergedanlar Krep Yemez

Yemez mi gerçekten? Yoksa biz öyle mi biliriz?

Begüm'ün bir sabah kanepesinde oturan bir gergedanı görmesiyle başlıyor hikâye. Hem de mor renkli bir gergedan. Maalesef küçük Begüm'ü ailesi pek dinlemiyor, söylediklerine kulak asmıyor. Mor gergedanımız bir sabah Begüm kahvaltısını yaparken krebini alıp gidiyor ve Begüm anne babasına bu olayı anlatsa da onlar Begüm'ü her zamanki gibi dinlemiyorlar. Daha doğrusu ona pek inanmıyorlar. Zaman geçtikçe birbirini seven ve çok iyi arkadaş olan mor gergedan ve Begüm, bu gerçek arkadaşlıklarını aileye anlatabilecekler miydi? Mor bir gergedan olur muydu? Olsa bile gergedanlar evde yaşar, hem de krep yer miydi?

Rengi ve zevkleri farklı bir gergedan ile bir çocuk arasında gelişen dostluk kafamızda kodladığımız ''gerçeklere'' bir ışık tutuyor.

Alev Saçlı Çocuk

Kıpkırmızı saçları vardı Frida'nın. Ancak bu kırmızı saçları yüzünden arkadaşları onunla alay ediyor, ''Alev alevFrida geliyor! Yangın var, yangın var!'' diye dalga geçiyorlardı. Frida'nın saçıyla alay etmeyen tek kişi ise gözleri görmeyen postacı. Postacı, Frida'ya yolunda eşlik etmek istediği için yolunu değiştirir ve işinden kovulur. Frida, çocukken kızıl saçlı olan teyzesine bu durumla nasıl baş ettiğini sorar ve hiç ummadığı bir yanıt alır. Başka gizemlerin de eklendiği öykü sizi güldürecek bir sonla bitiyor.

Rengi, görünümü, özellikleri nedeniyle dışlanan insanlarla empati kurmamız için yazılmış bir öykü Alev Saçlı Çocuk. Ayrımcılığı, dışlayıcılığı, ön yargıyı kızıl saçlı bir çocuğun gözünden aktarıyor çocuklara.

KÜNYE

Başka Bir Anne,Sebban Leyla Navaro, Sandra Albukrek, Can Çocuk, 2011, 36 sayfa.

Köpekler Bale Yapmaz, Anna Kemp, Çev. Gülbin Baltacıoğlu, Pearson Longman Yayınevi, 2012, 32 sayfa.

Umut Sokağı Çocukları, GülsevinKıral, Günışığı Kitaplığı, 2015, 140 sayfa.

Annem Bıyık Bıraktı, Fatih Erdoğan, Mavi Umut Yayıncılık, 2016, 96 sayfa

Down Sendromlu Bir Arkadaşım Var, Kolektif, Tübitak Yayınları, 2011, 32 sayfa

Bir Uçtan Diğer Uca Dünya Çocukları, N.Roca, Çev. Ayşe Sarıoğlu, Tübitak Yayınları, 2010, 40 sayfa.

Gergedanlar Krep Yemez, Anna Kemp, Çev. Gülbin Baltacıoğlu, Pearson Longman Yayınevi, 2014, 32 sayfa.

Alev Saçlı Çocuk, Christine Nöstlinger, Çev. Suzan Geridönmez, Günışığı Kitaplığı, 2010, 88 sayfa.