Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı'nın; Brezilya donanmasına ait Nae Sao Paulo adlı savaş gemisinin, İzmir'in Aliağa ilçesinde sökümü için Sök Denizcilik isimli firmaya 30 Mayıs 2022 tarihinde izin verdiği ortaya çıktı. Bünyesinde yüz binlerce ton asbest olduğu iddia edilen savaş gemisini "asbet bombası" olarak nitelendiren Asbest Söküm Uzmanları Derneği (ASUD) Başkanı Mehmet Şeyhmus Ensari, ölümlere neden olabilecek kadar tehlike barındırdığını söylediği geminin İzmir ve Ege Denizi'ni de tehdit ettiğini belirtti.

BAKANLIK İZİN VERDİ

Sök Denizcilik'in, savaş gemisinin Aliağa'da gemi söküm tesislerine getirilmesi için yaptığı başvuruya, Bakanlık tarafından şartlı izin verildi. Bakanlık yazısında, "Bakanlığımızın, planlanan taşımanın Basel Sözleşmesi hükümlerine uygun yapılması, mümkün olduğunca atıklardan arındırılmış olması, gemide radyoaktif madde bulunmaması ve geminin radyasyon ölçümlerinin fon seviyesi altında bulunması şartıyla itirazı bulunmamaktadır. Gemi ülkemize geldiğinde yanaşma izni verilmeden yetkili kurum tarafından radyasyon ölçümleri yapılacak ve ölçümlere ilişkin harcamalar Sök Denizcilik ve Tic. Ltd. Şti. tarafından karşılanacaktır. Ölçüm sonucunun beyan edildiği gibi fon seviyesi değerlerinin altında olduğunun ve gemide radyoaktif madde bulunmadığının tespit edilmesi halinde gemi, söküm tesisine yanaştırılacaktır. Ölçümler sonucunda gemide beyana aykırı radyasyon çıkması durumunda gemi ihracatçı ülkeye geri gönderilecektir" ifadeleri yer aldı.

'NE YAZIK Kİ ASBEST BOMBASI GEMİ GELİYOR'

ASUD Başkanı Mehmet Şeyhmus Ensari ise Aliağa'ya getirilecek geminin yaratacağı tehlikeye dikkat çekerek şunları söyledi:

"Aliağa'ya ne yazık ki asbest bombası Sao Paulo gemisi geliyor. Fransız yapımı gemi, Şubat 2017'de Brezilya donanması tarafından devre dışı bırakıldı. 12 Mart 2021 tarihinde Aliağa'da gemi söküm faaliyetinde bulunan Türk firması Sök Denizcilik ve Ticaret Anonim Şirketi tarafından Aliağa'da sökülmek üzere satın alındı. 16 aydır Türkiye'ye gelmesi bekleniyor. Tehlikeli atıkların sınırlar ötesi taşınımı ve bertarafın kontrolüne ilişkin Basel Sözleşmesi hükümleri gereği çeşitli izinler ve yazışmalar tamamlandı. Gemi römorklar ile çekilerek Aliağa'ya yola çıkmak üzere.

'TÜRKİYE'NİN KANAYAN YARASI'

Aliağa'daki gemi sökümü ve diğer tersanelerdeki gemi tamir-bakımı, asbest ve tehlikeli madde maruziyeti bakımından Türkiye'nin kanayan yarasıdır. Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanı Murat Kurum'un bir soru önergesine verdiği cevap olan '5 yılda Aliağa'da 714 gemi söküldü ve 241 ton asbest bertarafı yapıldı' açıklaması, ASUD olarak endişelerimizde haklı olduğumuzu gösterdi.

'İZMİR VE EGE DENİZİ ÇOK CİDDİ TEHDİT ALTINDA'

Sao Paulo gemisinin ikizi olan Clemenceau'nun 760 ton asbest barındırdığı bilgisine sahibiz. Bu durumda geminin Türkiye'ye söküm için gelmesi, Bakanlığın açıkladığı 241 ton asbestin 3 katından fazladır. Aliağa gemi sökümlerinde çalışanlar ve çevre halkı asbeste maruz bırakılmıştır. Aliağa'da yaşayanların tamamını etkileyebilecek hatta öldürebilecek miktarda asbest bombası geliyor. Aliağa, İzmir ve Ege Denizi çok ciddi tehdit altındadır."

İZMİR'DE EYLEM YAPILMIŞTI

İzmir'de çevre örgütleri, odalar ve sivil toplum örgütleri tarafından Sao Paulo gemisinin İzmir'e getirilecek olmasına tepki gösterilmiş ve çeşitli basın açıklamaları yapılmıştı.

İzmir Büyükşehir Belediye Başkanı Tunç Soyer de 14 Mayıs 2021'de sosyal medya hesabından yaptığı açıklamada, "Brezilya'dan Nae Sao Paulo uçak gemisinin sökülmek üzere Aliağa'ya getirileceği haberlerini yakından takip ediyorum. 600 ton asbest içerdiği belirtilen gemiye Bakanlığın şu ana kadar bir izin vermediğini öğrendim" ifadelerini kullanmıştı. (ANKA)