Hazırlığa göre odalar projeleri denetleyemeyecek, genel kurula nispi temsil düzeni getirilecek ve şube açmak için gereken üye sayısı 50 bine çıkarılacak.

TMMOB’nin mesleği ve meslektaşlarını korumak için “gerekli gördüğü bütün faaliyetlerde” bulunmasının önü de kesiliyor. Böylece TMMOB’nin kamuoyunu ilgilendiren konulara müdahil olmasının da engellenmesi amaçlanıyor.

Gazete Rüzgârlı’nın ulaştığı yasa teklifi taslağındaki düzenlemeler şöyle:

PROJE DENETİM YETKİSİ KALDIRILIYOR

Teklif taslağında meslek mensuplarının ürettikleri harita, plan, etüt, proje ve benzer işler ile ilgili olarak birliğin herhangi bir denetim yapamayacağı hükmünün yer alması dikkat çekti.

Böylece TMMOB’ye bağlı odaların kamuoyunun yakından ilgilendiren kimi proje, imar planı ve çevre etüdü gibi konularında mesleki denetim yapması ve konuyla ilgili mücadele yürütmesinin de önüne geçilmiş olacak.

Taslakta, meslek disiplin denetimlerinde de ceza yetkisi kaldırıldı.

DELEGE SEÇİMLERİNDE NİSPİ OY DAĞILIMI

Teklif taslağında, merakla beklenen seçim maddesi de değiştirildi. Buna göre nispi temsil sistemi getirildi ve grup listelerine oy oranında delege çıkarma yolu açıldı.

Birlik genel kuruluna delege seçiminde, her odanın 10 delege ile temsil edilmesi, kalan delegelerin odaların üye sayısı oranında dağıtılması hükmü de yapılan hazırlıkta yer aldı.

Mevcut yasada, Birlik Genel Kurulu’nda görev alması için oda genel kurullarınca seçilecek üye sayısı, toplam üye sayısının %2’si oranında ve 3 kişiden az, 100 kişiden çok olmayacak şekilde düzenleniyor. Bu hüküm, söz konusu taslakta değiştirilerek seçilecek delegelerin sayısının “2 bin” olmasına karar verildi.

Seçimin iki yılda bir yapılması ve seçilecek delegelerin meslekte en az 10 yıl kıdemli olan üyeler arasından seçilmesi kuralı ise aynıyla yer aldı.

SEÇİMLERDE GRUP LİSTELERİ VE BAĞIMSIZ ADAYLAR DA OLABİLECEK

Taslağın düzenlemesine göre seçimlerde üyeler, oluşturacakları grup listelerinden veya bağımsız olarak da aday olabilecek. Seçime katılan grup listeleri ve bağımsız adaylar aldıkları oy oranına göre birlik genel kuruluna asil ve yedek delege seçilebilecek.

ŞUBE AÇMAK İÇİN ÜYE ŞARTI 50 BİNE ÇIKARILDI

Taslakla, mevcut yasada yer alan “Her oda kendi umumi heyeti kararı ile tayin ve tespit olunacak yerlerde şubeler açabilir ve mümessillikler ihdas edebilir” maddesinin tümden kaldırılması planlanıyor.

Taslağa göre, odaların il merkezlerinde şube açabilmesi için toplamda en az 50 bin, bölgesi içinde ise en az 100 meslek üyesine sahip olmaları şartı getiriliyor. Buna göre yeterli sayıda meslek mensubu bulunmayan ve şube kuramayan odalar ise oda genel kurulunun kararı ile en yakın şubeye bağlanabilecek ya da mümessillik açabilecek.

24 ODANIN 20'Sİ ŞUBE AÇAMAYACAK

Taslağa göre 24 odanın 20’si şube açamayacak. Geçen yıl sonu itibariyle üye sayılarına bakıldığında 50 bin ve üzeri üye sayısına sahip yalnızca 4 odanın olduğu görülüyor. Taslağa göre Elektrik Mühendisleri Odası, İnşaat Mühendisleri Odası, Makina Mühendisleri Odası ve Mimarlar Odası dışında kalan odalar üye sayıları 50 binin altında kaldığı için il merkezlerinde şube açamayacak, en yakın şubeye bağlanma ve mümessillik açma kararı için ise oda genel kurulunun kararını bekleyecek.

ÇEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞINA TAM YETKİ

Taslakta TMMOB’u denetleme yetkisi, Bayındırlık ve İskan Bakanlığı kaldırıldığı için Çevre ve Şehircilik Bakanlığı’na verildi. Bakanlığın birliğe bağlı odaların idari ve mali denetimlerini yapacağı hükmü verilen kanun teklifinde aynı kaldı. Ancak Bakanlık, değiştirilen maddede yer alan “ihbar veya şikayet başvurusu” üzerine de TMMOB ve odalar hakkında her türlü denetim yapabilecek.

Birlik ve odalar, Bakanlık talep ettiği takdirde her türlü defter, kayıt ve bilgileri bakanlık müfettişlerine ibraz etmek, yazılı bilgi taleplerini karşılamak zorunda olacak.

GEREKLİ GÖRDÜĞÜNDE MÜDAHALE EDEMEYECEK

Taslakla ayrıca, Birliğin “kuruluş amacı ile yapamayacağı faaliyetlerin” düzenlendiği maddede yapılan değişiklik ile TMMOB ve bağlı odaların yetkileri daraltılıyor.

Birliğin, meslek mensuplarının ortak gereksinimlerini karşılamak, kolaylaştırmak, mesleğin gelişmesini sağlamak için, mevcut yasada yer alan “gerekli gördüğü bütün teşebbüs ve faaliyetlerde bulunması”na ilişkin hüküm değiştirilerek, birliğin sadece “amaçları doğrultusunda” faaliyette bulunabileceği hükmü getirildi.

ODA GENEL KURUL YAPISI DEĞİŞİKLİĞİ

Mevcut yasadaki oda genel kurulunun odaya kayıtlı üyelerden oluşacağı hükmü değiştirildi. Yeni düzenlemede, oda genel kurulunun şubelerden seçilecek ve sayısı genel kurul tarafından belirlenecek en fazla bin üyeden oluşması hükmü yer aldı.

Yapılan hazırlıkta, üye sayısı 10 binden fazla olan odaların genel kurul üye sayısının 500’den az olamayacağı, üye sayısı, belirlenen genel kurul üye sayısından az olan odaların üyelerin tamamının ise oda genel kurul üyesi sayılacağı şeklinde bir düzenleme de yer aldı.

DENETİMDE 'SAKINCALI' GÖRÜLEN PERSONEL UZAKLAŞTIRILABİLECEK

Taslakla Bakanlık müfettişlerine, hükümlülüklerini yerine getirmeyen ya da görevi başında kalması yapılan denetim bakımından sakıncalı gördükleri oda ve birlik personeli hakkında denetim süresi sonuna kadar görevden uzaklaştırma yetkisi de verildi.

Ayrıca oda ve birlik üyeleri ile buralarda çalışan personel, suç oluşturan fiil ve hareketler nedeniyle kamu görevlisi gibi cezalandırılabilecek. (GazeteRüzgarlı)