Türkiye denizlerinde 20 yıldan bu yana araştırma, koruma ve eğitim amaçlı uluslararası çalışmalar yapan Türk Deniz Araştırmaları Vakfı (TÜDAV); iklim değişikliğinin Akdeniz’deki taş mercan kolonilerini öldürdüğünü açıkladı.

Akdeniz’de son 10 yılda, sadece tek bir taş mercan türü yaşaması nedeniyle endemik kabul edilen mercanların ölümüyle ilgili "Taş mercanlarının ani sıcaklık değişimi ve sıcaklık artışı nedeniyle beyazlamaya başladığı, ardından kısa süre sonra öldüğü belirlenmiştir” denilen açıklamada ayrıca bir başka mercan türü olan 'Gorgonlar’da da zaman zaman ölümler görüldüğü söylendi.

GÖKÇEADA'DA DURUM

Açıklamada Çanakkale'nin Gökçeada ilçesi açıklarındaki taş mercan kolonilerinin de en az yüzde 15’inin iklim değişikliğinden etkilendiği, bölgede görülen ölümlerin yüzde 67’sinin yakın zamanda gerçekleştiği vurgulandı. 

Gökçeada'daki durumla ilgili şunlar kaydedildi: 

“Mercan ölümlerine iklim değişikliğine bağlı olarak sıcaklığın ani değişimi ve sudaki asitleşmenin sebep olduğu görülmektedir. Türkiye kıyılarında 30 yıl önce yoğun olarak 10 metrelik sığ sularda bulunan bu tür günümüzde daha derinlerde görülmekte ayrıca koloni yoğunluğu da azalmaktadır. Bu nedenle türün koruma altına alınarak başta trol balıkçılığı ve karasal kirlenmeden etkilenmemesi için gerekli tedbirlerin alınması önerilmektedir. Gördüğünüz mercan ölümlerini mümkünse fotoğraflayıp konum bilgisi ile lütfen TÜDAV’a bildiriniz.”

NASIL GERÇEKLEŞİYOR?

‘Denizlerin asidifikasyonu’ olarak adlandırılan olayda denizlerin, atmosferdeki karbondioksitin büyük oranda emilimini sağladığı, karbondioksit su yüzeyi tarafından emildiği zaman kimyasal tepkimelere girerek karbonik aside dönüştüğü ve deniz suyu pH’sının azalmasına neden oluyor.

Kalsiyum karbonatın deniz suyu pH’sının düşmesine paralel olarak azalması sonucu en çok gözlemlenen olaylar arasında denizel planktonun, bentik yumuşakçalar, derisidikenliler ve resiflerin kabuk ve iskelet formlarının zarar görmesi yer alıyor.

Denizdeki asidifikasyonun, midye, mercan ve deniz tarağı gibi büyümek veya kabuk oluşturmak için kalsiyum kullanan pek çok canlının, artan asit miktarı sebebiyle bunu başaramamalarına sebep oluyor.