Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi (AİHM), Gezi Davası’ndan tutuklu bulunan Osman Kavala’nın ikinci başvurusunu öncelikli olarak inceleme kararı aldı. Mahkeme, Türkiye’nin 16 Temmuz 2024 tarihine kadar savunmasını mahkemeye iletmesini de talep etti.

AİHM, Gezi Davası kapsamında ağırlaştırılmış müebbet hapis cezasına çarptırılan iş insanı Osman Kavala’nın ikinci başvurusunu öncelikli olarak incelemeye almaya karar verdi. AİHM, başvurunun incelenmesi amacıyla Türk Hükümetine cevaplaması için sorular ilettiğini açıkladı.

Yapılan açıklamaya göre AİHM, 18 Ocak 2024 tarihinde yapılan bu başvuruyu 21 Mart 2024 tarihinde Türk hükümetine ilettiğini ve hükümetten 16 Temmuz 2024 tarihine dek savunmasını Mahkeme’ye iletmesini istediğini duyurdu.

‘BAŞVURU, 2019’DAKİ İHLAL KARARINA RAĞMEN DEVAM EDEN YENİ İHLAL İDDİALARINA İLİŞKİN’

Profesör Başak Çalı, Profesör Philip Leach ve Kavala'nın avukatları tarafından yapılan açıklamada, şu ifadeler kullanıldı: 

“Bugün (8 Nisan 2024), AİHM Osman Kavala’nın yaptığı ikinci başvuruya öncelik verdiğini ve başvurunun incelenmesi için Türk Hükümeti’nden cevaplamasını istediği soruları açıkladı.

AİHM, 18 Ocak 2024 tarihinde yapılan bu başvuruyu (No. 2170/24) 21 Mart 2024 tarihinde Hükümete ilettiğini ve Hükümet’ten 16 Temmuz 2024 tarihine dek savunmasını Mahkeme’ye iletmesini istediğini duyurdu. Bu başvuru, AİHM’in Osman Kavala hakkında 10 Aralık 2019 tarihli ihlal kararına rağmen devam eden ve yeni ihlal iddialarına ilişkindir. 

‘TÜRKİYE HUKUKEN BAĞLAYICI OLAN BU KARARLARA UYMAKLA YÜKÜMLÜDÜR’

AİHM’in 10 Aralık 2019 tarihli kararı Osman Kavala’nın tutukluluğunun keyfi olduğunu ve siyasi saiklere dayandığını tespit etmiş ve bu nedenle Osman Kavala’nın derhal salıverilmesi gerektiğine hükmetmişti. Osman Kavala’nın bu karar gereği serbest bırakılmaması sebebi ile Avrupa Konseyi Bakanlar Komitesi Türkiye hakkında ‘ihlal prosedürü’ başlatmıştı. AİHM Büyük Daire 11 Temmuz 2022 tarihinde verdiği ‘ihlal prosedürü’ kararında, '[10 Aralık 2019 tarihli] Kavala kararında AİHS’in 18. maddesiyle bağlantılı olarak 5. maddesinin ihlal edildiğinin tespit edilmiş olmasının, Gezi Parkı olayları ve darbe girişimiyle ilgili suç isnatlarına dayanan her türlü işlemi geçeriz kılacağına' karar vermişti (Büyük Daire’nin 11 Temmuz 2022 tarihli ‘ihlal prosedürü’ kararı, para. 172). Ancak Türk mahkemeleri bu iki kararın da hukuken bağlayıcı olduğunu gözardı etmiş ve 2022 yılında Osman Kavala, hükümeti devirmeye teşebbüs suçundan mahkum edilerek ağırlaştırılmış müebbet hapis
cezasına çarptırılmıştı.

Avrupa Konseyi Bakanlar Komitesi, Osman Kavala’nın derhal salıverilmesini gerektiren 2019 ve 2022 tarihli kararların icrasını denetlemeye devam etmektedir. Türkiye hukuken bağlayıcı olan bu kararlara uymakla yükümlüdür. Mahkemeye yapılan yeni başvuru, Bakanlar Komitesi’nin denetim süreci ve Türkiye’nin AİHM’in kararından doğan ve devam eden hukuki yükümlülükleri üzerinde herhangi bir etkisi yoktur. Yeni başvuru, AİHM’in 2019 yılında verdiği ihlal kararından beri devam eden ve yeni hak ihlallerini dile getirmektedir.”