Metal patronlarından işçilere 'kölelik' dayatması

Toplu iş sözleşmesi görüşmelerinde 130 bin metal işçisini kapsayacak olan sözleşme görüşmelerinin dördüncü oturumu tamamlandı. Görüşmelerde patronlar, işçilerin kazanılmış haklarını hedef alan tekliflerde bulundu

Türkiye Metal Sanayicileri Sendikası (MESS) ile metal iÅŸkolunda faaliyet gösteren iÅŸçi sendikaları arasında süren, 130 binden fazla metal iÅŸçisini kapsayan grup toplu iÅŸ sözleÅŸmesi görüÅŸmelerinin dördüncü oturumu tamamlandı.

MESS önceki gün Türk Metal ile, dün ise BirleÅŸik Metal-Ä°ÅŸ Sendikası ile görüÅŸtü. Bu toplantılarda MESS’in sunduÄŸu karşı teklifler, iÅŸçilerin kazanılmış haklarını hedef aldı. Sendikalar bu teklifleri kabul etmedi.

KÖLELÄ°K DAYATMASI

Bu teklifler özetle ÅŸöyle:

- SözleÅŸmede 2 ay olan deneme süresi 4 aya çıkarılsın.

- Ä°kramiyelere ‘fiilen çalışılan günler’ esası getirilsin ve bu ikramiyeler aylık deÄŸil, 12 ayın sonunda toplu ödensin.

- Yasaya göre 2 ay olan denkleÅŸtirme süresi 4 aya çıkarılsın.

- Telafi çalışması düzenlemeleri sözleÅŸmeye eklensin.

- Hafta tatilinde yapılan çalışmalarda daha yüksek fazla mesai ücreti uygulanan iÅŸyerlerinde, 1 Eylül 2019 tarihinden sonra iÅŸe giren iÅŸçiler için bu uygulama sona erdirilsin.

- Ä°stirahat alınması durumunda, Sosyal Güvenlik Kurumu’nun ödemediÄŸi ilk iki günün ücretinin iÅŸverence ödenmesi hükmü kaldırılsın.

- ‘Hafif iÅŸlerde çalışabilir’ raporu alan iÅŸçilerin, kendilerine gösterilen iÅŸi kabul etmemeleri durumunda iÅŸ akitleri kendileri tarafından feshedilmiÅŸ sayılsın. Bu iÅŸçiler ihbar tazminatı almadan iÅŸten ayrılsın.

BirleÅŸik Metal-Ä°ÅŸ, kazanılmış hakları geriye götüren maddeleri tartışma konusu bile yapmayacağını, müzakere etmeyeceÄŸini, esneklik içeren maddeleri kabul etmesinin de mümkün olmadığını açıkladı.

BEŞİNCÄ° OTURUM 4 ARALIK’TA

Türk Metal de bu teklifleri kabul etmedi. Türk Metal ile yapılan görüÅŸmede ayrıca, iÅŸyerlerine stajyer alımında Türk Metal üyelerinin çocuklarının öncelikli olarak tercih edilmesi hükmünün kaldırılması istendi. Öte yandan MESS’in “Ücret tekliflerinizi revize edin” ÅŸeklindeki talebi de her iki sendika tarafından reddedildi.

BeÅŸinci oturum 4 Aralık’ta yapılacak. Bu oturumda MESS’in ücret teklifini sunması bekleniyor.

Her 10 emekçiden 4'ü zaman baskısı altında

TÜİK’in yayınladığı araştırmaya göre, Türkiye’de çalışanların yüzde 41,5’i zaman baskısı altında çalışırken; bu oran ücretlilerde yüzde 47,3’e çıkıyor.

Türkiye Ä°statistik Kurumu'nun (TÜÄ°K) yayınladığı ‘Ä°ÅŸ Organizasyonu ve Çalışma Zamanı Düzenlemeleri’ araÅŸtırmaya göre, her 10 çalışandan 4'ü zaman baskısı altında.

TÜÄ°K, ‘Ä°ÅŸ Organizasyonu ve Çalışma Zamanı Düzenlemeleri’ adlı özel konulu bir araÅŸtırma yayınladı. Avrupa BirliÄŸi'ne (AB) uyum çalışmaları kapsamında ilk kez yapılan bu araÅŸtırma, iÅŸ organizasyonu ve çalışma zamanı düzenlemelerinin çalışanlar için ne tür esneklikleri hangi boyutta içerdiÄŸine iliÅŸkin veri derlemeyi amaçlıyor.

Bu yılın ikinci çeyreÄŸinde (nisan-mayıs-haziran) gerçekleÅŸtirilen, 15 yaÅŸ ve üzerindeki çalışan tüm kiÅŸileri kapsayan araÅŸtırmada çarpıcı veriler yer alıyor. Bu veriler ÅŸöyle:

ÜCRETLÄ°LER ÇALIÅžMA ZAMANINI BELÄ°RLEYEMÄ°YOR

AraÅŸtırmaya göre, bu yılın ikinci çeyreÄŸinde istihdamda olan 28 milyon 269 bin kiÅŸinin yüzde 29,8’i, çalışma zamanının baÅŸlangıç ve bitiÅŸine kendisinin karar verebildiÄŸini belirtiyor. Bu oran erkeklerde yüzde 28,5, kadınlarda yüzde 32,7.

Çalışanların yüzde 9’u çalışma zamanının baÅŸlangıç ve bitiÅŸine belirli kısıtlamalara göre kendisinin karar verebildiÄŸini söylerken, yüzde 61,1’i ise bu zamanın iÅŸveren, kurum, müÅŸteriler, yapılan iÅŸler veya yasal düzenlemelere göre belirlendiÄŸini ifade ediyor.

Ä°ÅŸverenlerin yüzde 77,6’sı, kendi hesabına çalışanların yüzde 83’ü, ücretsiz aile iÅŸçilerinin yüzde 78,2’si çalışma zamanının baÅŸlangıç ve bitiÅŸine kendisinin karar verebildiÄŸini kaydediyor. Ücretli ve yevmiyeli çalışanlarda ise bu oran yüzde 6,2’ye düÅŸüyor.

EN ZOR Ä°ZÄ°N ALANLAR MONTAJCILAR

Bir çalışma günü içerisinde saatlik izin alabilmenin en zor olduÄŸu meslek grubu yüzde 31,6 ile tesis ve makine operatörleri ve montajcılar. Aynı meslek grubunda çalışanların yüzde 40,4’ü ise üç iÅŸgünü içerisinde takip eden birkaç gün için izin alabilmenin zor olduÄŸunu dile getiriyor.

Saatlik izin alabilmenin en kolay olduÄŸu meslek grubu ise yüzde 97,8 ile nitelikli tarım, ormancılık ve su ürünlerinde çalışanlar. Bu grupta çalışanların yüzde 94,1’i günlük izin alabilmenin kolay olduÄŸunu belirtiyor.

YÜZDE 41,5’Ä° ZAMAN BASKISI ALTINDA

AraÅŸtırmada zaman baskısı altında çalışmak, “yeterli olmadığı düÅŸünülen zaman aralığında görevi bitirmek zorunda olmak” ÅŸeklinde tanımlanıyor. Buna göre, çalışanların yüzde 41,5’i zaman baskısı altında çalıştığını söylüyor.

Ücretli veya yevmiyeli çalışanlardan zaman baskısı altında çalıştıklarını ifade edenlerin oranı yüzde 47,3. Bu oran, iÅŸverenlerde yüzde 39,3’e, kendi hesabına çalışanlarda yüzde 29,3’e, ücretsiz aile iÅŸçilerinde ise yüzde 24,8’e düÅŸüyor.

ÜCRETLÄ°LERÄ°N ÇALIÅžMA SAATÄ° KAYDEDÄ°LÄ°YOR

Ücretli ve yevmiyeli çalışanların neredeyse yarısı (yüzde 48,8), iÅŸyerinde çalışma saati kaydı, yüzde 11’i ise iÅŸyerinde bulunma kaydı tutulduÄŸunu belirtiyor. Buna göre, her 10 ücretliden 6’sının (yüzde 59,9) iÅŸyerinde bulunma veya çalışma saati kaydı tutuluyor.

Çalışma veya iÅŸyerinde bulunma saatlerinin en çok kaydedildiÄŸi sektör sanayi. Bu sektörde çalışma saatli kaydı tutulanların oranı yüzde 65,5, iÅŸyerinde bulunma kaydı tutulanların oranı ise yüzde 6,3. Bu oranlar hizmet sektöründe sırasıyla yüzde 47,3 ve yüzde 13,3.

MESAÄ° DIÅžINDA ÇALAN TELEFONLAR

AraÅŸtırmaya göre, son iki ayda her 10 çalışandan 3’ü (yüzde 31,3) ile çalışma zamanı dışında iÅŸ ile ilgili iletiÅŸime geçilmiÅŸ durumda.

Ä°stihdamda olanların yüzde 21,7’si ile çalışma zamanı dışında müÅŸteri, amir veya iÅŸveren tarafından iÅŸle ilgili konularda bir veya iki kez iletiÅŸime geçilmiÅŸ. Üç veya daha fazla kez iletiÅŸime geçilenlerin oranı ise yüzde 9,6. Üç veya daha fazla kez iletiÅŸime geçilenlerin yüzde 2,8’inin sonraki iÅŸ gününden/mesai saatinden önce harekete geçmesi beklenmiÅŸ.

Ä°ÅžYERÄ°NE ORTALAMA ULAÅžIM SÜRESÄ°

Çalışanların yüzde 30,3’ü ev ile iÅŸ arası (tek yön) ortalama süresinin 15 dakikanın altında olduÄŸunu söylüyor. Yüzde 30,3’ü 15-30 dakika arasında, yüzde 26,6’sı 30-59 dakika, yüzde 6,2’si ise 60-89 dakika arasında iÅŸyerine ulaşıyor. Ev ile iÅŸ arasındaki ulaşım süresi 90 dakika ve üstü olanların oranı ise yüzde 1,3. Çalışanların yüzde 5,4’ü iÅŸlerini kendi evinden yürütüyor.

Gentes işçileri mücadelede kararlı: 'Hakkımız olanı istiyoruz!'

Hakları olan maaşlarını alamadıkları için direnişe geçen Gentes işçilerinin eylemi ikinci gününe girdi. İşçiler şirket önünde "Ücret haktır gasp edilemez" yazılı pankart açtı.

Cezayir'de çalıştıkları sürede birikmiÅŸ 6 aylık maaÅŸlarını alamadıkları için dün ÅŸirketin genel merkezi önünde direniÅŸ baÅŸlatan Gentes iÅŸçilerinin eylemleri ikinci gününde girdi.

Ä°ÅŸçiler, bugün Gentes Åžirketler Grubu'nun Dünya Ticaret Merkezi'nde bulunan genel merkezi önüne bir yürüyüÅŸ gerçekleÅŸtirdi.

"Ücret Haktır Gasp Edilemez" yazılı pankat taşıyan iÅŸçiler, "Ä°nÅŸaat iÅŸçisi köle deÄŸildir", "Ä°ÅŸçiyiz, haklıyız, kazanacağız" sloganları attı.

Ä°ÅŸçiler adına açıklama yapan Ä°nÅŸaat ve Yapı Ä°ÅŸçileri Sendikası Genel BaÅŸkanı Ali Öztutan, "Bugün mücadelemizin ikinci günü. Gentes Åžirketler Grubu birikmiÅŸ ücretlerimizi ödememeye devam ediyor. Onlar sustukça biz mücadelemize devam edeceÄŸiz. Hakkımız olanı istiyoruz. Ä°nÅŸaat iÅŸçisi köle deÄŸildir" diye konuÅŸtu.

Gentes Åžirketler Grubunun Cezayir’deki otel projesinde çalışmaya giden inÅŸaat iÅŸçileri, altı ay önce birikmiÅŸ ücretlerinin ödeneceÄŸi sözü verilerek Cezayir’den memleketlerine dönmüÅŸtü.

Hakkari'de iş cinayeti: Elektrik akımına kapılan işçi hayatını kaybetti

Hakkari'nin Yüksekova ilçesinde bir evin elektrik tesisatı onarımını yaparken elektrik akımına kapılan işçi Seyfettin Balin hayatını kaybetti.

Hakkari'de bir evin elektrik tesisatı onarımını yapan 25 yaşındaki iÅŸçi Seyfettin Balin elektrik akımına kapılarak hayatını kaybetti.

Ä°ÅŸ cinayeti, Yüksekova ilçesine baÄŸlı Yukarı Uluyol köyünde yaÅŸandı. Köy halkının haber vermesi üzerine olay yerine gelen saÄŸlık ekiplerinin ilk müdahalesinin ardından Yüksekova Devlet Hastanesi'ne kaldırılan Balin, hastanede yapılan müdahalelere raÄŸmen kurtarılamadı.

Cenazesi otopsi için Hakkari'ye gönderilen Balin, daha sonra Yüksekova'nın Orman Mahallesi'nde bulunan mezarlıkta topraÄŸa verildi.

Kartal'da iş cinayeti: Mobilya atölyesinde çıkan yangında 2 kişi hayatını kaybetti

Kartal'da bir mobilya atölyesinde çıkan yangında iki kişi hayatını kaybederken, yaralı olarak kurtarılan 4 kişiden 1'inin durumunun ciddiyetini koruduğu öğrenildi.

Ä°stanbul'un Kartal ilçesinde bir mobilya atölyesinde çıkan yangında, iki kiÅŸi hayatını kaybetti. Dumandan etkilenen dört kiÅŸi de hastanede tedavi altına alındı.

Topselvi Mahallesi’nde gerçekleÅŸen olayda altı katlı binanın bodrum katındaki mobilya atölyesinde, henüz belirlenemeyen nedenle yangın çıktı.

Ä°tfaiye ekipleri müdahale ederek yangını söndürdü. Dumandan etkilenen ve polis ekiplerinin yardımıyla dışarı çıkarılan altı kiÅŸi ise ambulanslara Kartal Dr. Lütfi Kırdar EÄŸitim ve AraÅŸtırma Hastanesi ile Marmara Üniversitesi Pendik EÄŸitim ve AraÅŸtırma Hastanesi’ne kaldırıldı.

Tedavi altına alınan altı kiÅŸiden ikisi yapılan müdahalelere raÄŸmen hayatını kaybederken, birinin saÄŸlık durumunun ciddiyetini koruduÄŸu aktarıldı. Olaya iliÅŸkin soruÅŸturma baÅŸlatıldı.

KAYMAKAMLIKTAN AÇIKLAMA

Kartal Kaymakamlığı’ndan yapılan açıklamada ise yangına iliÅŸkin idari ve adli tahkikatın baÅŸladığı belirtilerek, "Dumandan etkilenen 6 kiÅŸi, 112 ekiplerimizce Kartal Lütfi Kırdar EÄŸitim AraÅŸtırma Hastanesi ile Marmara Üniversitesi Pendik EÄŸitim AraÅŸtırma Hastanesine sevk edilmiÅŸtir. Yaralılardan henüz kimliÄŸi tespit edilemeyen 2 kiÅŸi, yapılan tüm müdahalelere raÄŸmen hayatını kaybetmiÅŸtir. Yangında hayatını kaybedenlere Allah'tan rahmet, yakınlarına sabır ve baÅŸsaÄŸlığı diliyoruz" ifadeleri kullanıldı.

İş cinayetinde hayatını kaybeden 3 işçi için patronlara 3 yıl 4 ay hapis cezası verildi

Bursa'daki bir firmadan üç işçinin iş cinayetinde hayatını kaybetmesinin ardından yargılanan patronlara 3 yıl 4 ay hapis cezası verildi.

Bursa’da, çalıştığı inÅŸaatın dokuzuncu katından düÅŸerek hayatını kaybeden iÅŸçi Erkan Uraz’ın ölümüyle ilgili açılan davada mahkeme, aynı ÅŸirketin baÅŸka inÅŸaatlarındaki iki ölüm vakasınını da dikkate alarak firma sahibi üç sanığı ‘bilinçli taksirden’ üçer yıl dörder ay hapis cezasına çarptırdı. Mahkeme, sanıkların cezalarını ertelemedi.

Nilüfer ilçesinde, 2017 yılı aralık ayında, 17 katlı inÅŸaatın dokuzuncu katında balkon demirlerini baÄŸlama iÅŸi yapan Erkan Uraz, dengesini kaybederek düÅŸtü. Ağır yaralanan iÅŸçi, kaldırıldığı hastanede yaÅŸamını yitirdi. Ä°nÅŸaat firması sahipleri hakkında Bursa 9’uncu Asliye Ceza Mahkemesi’nde ‘taksirle ölüme sebebiyet vermek’ suçundan iki ila 15 yıl hapis cezası istemiyle dava açıldı.  

BU İŞ CİNAYETİ İLK DEĞİL

Mahkemede önceki gün görülen karar duruÅŸmasında hazır bulunan tutuksuz sanıklar Muharrem G., Osman U. ve Ümitcan T. suçlamaları kabul etmedi.

Ölen iÅŸçinin ailesinin avukatları Ercan Kılıç ve Osman Orhan mahkemede ÅŸunları söyledi:

''Asıl iÅŸverenin inÅŸaatlarında daha evvel de benzer ölümlü olaylar meydana gelmiÅŸtir. Bizim bildiÄŸimiz bu ÅŸekilde farklı tarihlerde gerçekleÅŸen ve farklı davalara konu olmuÅŸ üç ölümlü olay meydana gelmiÅŸtir. Sanıklar ve sanıkların yetkili oldukları ÅŸirketlerin ağır derecede kusurlu oldukları bilirkiÅŸi raporlarıyla sabit olmuÅŸtur. Bu ölümler, sanıkların ve ÅŸirketlerinin ağır derecedeki kusurları ve ihmaller zinciri nedeniyle devam etmiÅŸtir. Bu ihmaller zinciri en son genç yaÅŸtaki Erkan Uraz’ın hayatına mal olmuÅŸtur. Mahkemelerin benzer olaylara iliÅŸkin verdiÄŸi kararlar genellikle ‘ertelemeli hapis cezaları ve yahut para cezaları’ ÅŸeklinde olduÄŸundan verilen kararlar maalesef ihmalkar iÅŸverenler yönünden etkili ve caydırıcı deÄŸildir. Adaletin tesisi adına ÅŸirket yetkilisi olan sanıkların taksirle deÄŸil bilinçli taksir kapsamında üst sınırdan cezalandırılması, doÄŸrudan hapsi gerektiren ceza verilmesini talep ediyoruz.''

Mahkeme söz konusu diÄŸer ölümleri de hesaba katarak üç sanığı ‘bilinçli taksirden’ üçer yıl dörder ay hapis cezasına çarptırdı. Cezalar ertelenmedi.

AVUKATLAR 'EMSAL KARAR' DEDÄ°

Karar sonrası açıklama yapan avukatlar, kararın isabetli, önemli ve benzer olaylar yönünden emsal nitelikte olacağını söyleyerek ÅŸöyle konuÅŸtu:

''Mahkemece, genellikle taksirle ölüme sebebiyet verme suçundan ertelemeli hapis veya para cezaları veriliyor. Bunlar da etkili ve caydırıcı olmuyor. EÄŸer etkili ve caydırıcı olsaydı aynı ÅŸirket bünyesinde sırayla zincirleme ÅŸeklinde üç adet ölümlü iÅŸ kazası meydana gelmeyecekti. Ancak mahkemenin bu kararın caydırıcı ve etkili olacağını düÅŸünüyoruz. Ailenin acısını da bir nebze olsun dindiren karar, hukuken iÅŸ kazalarında da bilinçli taksir kavramının dikkate alınması gerektiÄŸini ortaya koymuÅŸtur.''