Yazar: Brett Wilkins

Çeviren: Umut Devrim Çelik

Dünya liderleri Kasım ayında İskoçya’da yapılacak olan BM İklim Konferansına hazırlanırken, Cambridge Sürdürülebilirlik Komisyonu’nun yayınladığı yeni bir rapor 1990-2015 arası küresel karbon emisyon artışının en az ⅓’inden dünyanın en zengin %5’inin sorumlu olduğunu ortaya koydu.

Yaşam Tarzımızı Değiştirmek: Davranış Değişimi ve İklim Krizi başlıklı rapor, mutlak küresel emisyon artışının neredeyse yarısının en zengin %10’dan kaynaklandığını, sadece en zengin %5’in emisyon artışının %37’sinden sorumlu olduğunu keşfetti.

Raporun giriş bölümünde “Birleşik Krallık’ın COP26’ya (26. BM İklim Konferansı) ev sahipliği yapacağı yılda, hükümetin Britanya’da çevreyi en çok kirletenlerin bazılarını vergi indirimleriyle ödüllendirmeye devam ettiği bir dönemde, komisyonun bu raporu mevcut yöntemin neden Birleşik Krallık’ın iklim hedeflerine ulaşmak için uygun olmadığını gösteriyor,” diye belirtiliyor.

Raporun yazarları Birleşik Krallık politikacılarını bu “kirletici üst tabakaya” odaklanarak zenginleri daha sürdürülebilir davranışlara yöneltmeye, bir yandan da “daha yoksul hanelere ucuz, düşük karbonlu alternatifler” sağlamaya çağırdı.

Rapor, Birleşik Krallık’ın küresel ısıtmayı sanayi öncesi seviyelere kıyasla 1.5°C seviyesine indirgeme hedefine ulaşmak adına bu “kirletici üst tabakanın” yaşam tarzlarında “belirgin” değişiklikler yapmaları gerektiğini ortaya koydu. Söz konusu iklim hedefi, Paris iklim anlaşmasının tercih edilen hedefine dayanarak belirlenmişti.

Et tüketimini ve yiyecek atıklarını azaltma, elektrikli araçlara ve güneş enerjisine yönelme gibi daha önceki önerilerini vurgulamanın yanında, komisyon raporu politikacılara aşağıdaki adımları öneriyor:

- Sık uçuş vergisi uygulayın,

- Arazi araçları ve benzeri aşırı kirletici araçların satışı ve reklamına dair yasaklar getirin,

- Birleşik Krallık’ın evler ve elektrikli araçlara yönelik yeşil yardımları kesme hamlesini geri çekin,

- Elektrikli toplu taşımayı ve ortak enerji planlarını destekleyerek adil geçiş süreçleri sağlayın.

Raporun başyazarı Sussex Üniversitesi profesörü Peter Newell, BBC’ye verdiği demeçte “Aşırı tüketimi azaltmak zorundayız, bunun için en iyi başlangıç da karbon emisyonları haddini çok aşan kirletici üst tabakanın aşırı tüketimini azaltmak olur,” diye belirtti

“Bunlar en çok uçan, en büyük araçları en çok kullanan, en büyük evlerde yaşayıp bunları ısıtmaya çok rahat para ayırabilen, bu yüzden de yalıtımlı olup olmadıklarını umursamama eğilimli insanlar,” diyor Newell. “Ayrıca isteseler düzgün yalıtıma ve güneş panellerine de rahatlıkla para ayırabilecek insanlar.”

Newell’a göre zenginler “daha az uçup daha az otomobil kullanmalı. Elektrikli bir arazi aracınız bile olsa enerji sistemi ve daha en başta otomobili yaparken ortaya çıkan emisyon açısından bir yük olacaktır.”

“Çok uçan zenginler emisyonlarını ağaçlandırma planları ya da havadan karbon toplama projeleriyle telafi edebileceklerini sanabilir. Ancak bu planlar oldukça tartışmalıdır ve hiçbiri zaman içinde kanıtlanmamıştır.”

Rapor son olarak “hepimiz bir yolculuktayız ve son durağımız belirsiz. Nereye gitmek istediğimiz ve nasıl gideceğimize dair, farklı teorilere ve çeşitli değerlere dayanan ve birbiriyle çelişen pek çok yol haritası var,” diyor.

“Daha önce olumlu değişimler sağlamış olmamız umut verici, evimiz dediğimiz bu gezegende farklı ama iyi yaşamak için gerekenleri yapma isteğine dair de en azından bir takım olumlu işaretler mevcut,” diye belirtiliyor.

Rapor, Eylül 2020 tarihli bir Oxfam araştırmasına uyuyor. Araştırma, dünya nüfusunun en zengin %1’inin, en yoksul %50’nin toplamının iki katından daha fazla karbondioksit emisyonuna yol açtığını göstermişti.

Kaynak: Common Dreams