Fotoğraf: Özge Özgüner / csgorselarsiv.org 

İzel Sezer - @izelsezer

Cumhuriyet Halk Partisi (CHP) İstanbul Milletvekili Sezgin Tanrıkulu, 25 Kasım Kadına Yönelik Şiddete Karşı Uluslararası Mücadele Günü'nde bir rapor yayınladı. 2020 yılının ilk on ayında en az 397 kadının öldürüldüğünün aktarıldığı raporda, 246 kadının erkekler tarafından öldürüldüğü ve 151 kadının ise şüpheli şekilde yaşamını yitirdiği ifade edildi.

2013-2020 yılları arasında en az 907 kadın işçinin iş cinayetleri sonucunda yaşamını yitirdiğinin kaydedildiği raporda, sivil toplum örgütlerinin araştırmalarının, nüfusun yarısını oluşturan kadınların yaşamın her alanında maruz kaldığı eşitsizlikleri, şiddeti ve diğer hak ihlallerini gözler önüne serdiği belirtildi.

KADINLAR SOSYAL HAKLARDAN EŞİT BİÇİMDE YARARLANAMADI

Rapora göre, Yanındayız Derneği, Kanada Büyükelçiliği Kanada Yerel Girişimler Fonu (CFLI-Canada Fund For Local Initiatives) ve İstanbul Üniversitesi Şehir Politikaları Uygulama ve Araştırma Merkezi iş birliğiyle hazırlanan “Toplumsal Cinsiyet Eşitliği Endeksi’nde, son dönemde erkeklerle karşılaştırıldığında kadınların sosyal haklardan ve fırsatlardan eşit bir biçimde yararlanamadığını ortaya koyuldu.

'TBMM, GÖREVİNİ YERİNE GETİRMEDİ'

Toplumsal cinsiyet eşitliğinin TBMM çatısı altında da sağlanamadığının vurgulandığı raporda, İstanbul Sözleşmesi’nin 70. maddesi uyarınca, sözleşmenin uygulanmasına ilişkin TBMM'nin “denetim görevini yerine getirmediğine” ve “acımasız bir umursamazlık” içinde olduğunu ifadeleri yer aldı.

EŞİT İŞE EŞİT ÜCRET VERİLMEDİ

Türkiye İstatistik Kurumunun (TÜİK) 2019 yılı “Gelir ve Yaşam Koşulları Araştırması”nın verilerine bakıldığında erkeklerin ortalama yıllık iş gelirlerinin kadınlarınkinden yüzde 31,4 fazla olduğunun ortaya konulduğu raporda, en büyük gelir eşitsizliğinin yevmiyeli kadın ve erkekler arasında yaşandığı kaydedildi.

Raporda, haziran ayında yayınlanan “Covid-19 Döneminde Kadın İşgücünün Görünümü Raporu”na göre salgın döneminde neredeyse her iki kadından birinin işsiz kaldığı ve iş başında olmayan kadınların sayısının bir yılda 5 katına çıktığı vurgulanırken, pandemi sürecinde çalışan kadınların yaşadığı sorunlara da değinildi. Pandemide kadınların neredeyse tamamının artan ev işleri ve bakım sorumluluğu, uzaktan/evden çalışma ile artan iş yükü, endişe, psikolojik stres ve tükenmişlik sorunlarını dile getirdiğine değinilen raporda, TÜSİAD, TÜRKONFED ve Birleşmiş Milletler Kadın Birimi (UN Women) tarafından hazırlanan “Covid-19 Salgınının Kadın Çalışanlar Açısından Etkileri” konulu araştırmaya katılan işletmelerin yüzde 89’unda kadın çalışanların ev içi şiddetin arttığını belirttiği aktarıldı.

EV İÇİ ŞİDDET ARTTI

Sosyo Politik Saha Araştırması Merkezi'nin, 3-8 Nisan 2020 tarihleri arasında; pandemi sürecinde kadın ve çocukların yaşadığı sorunlar konusunda yürüttüğü anket çalışmasının sonuçlarının da aktarıldığı raporda, şu tespitler yer aldı:

“Karantina kadına ve çocuğa şiddeti tetikliyor mu?” sorusuna yüzde 45,9 oranında “Evet”, yüzde 36,9 oranında “Kısmen”, yüzde 17,2 oranında “Hayır” yanıtı verildi.

Anketin “şiddet” konulu sorularına verilen yanıtlar özetle şöyle:

“Karantina süreci içerisinde aşağıdakilerden hangisine veya hangilerine maruz kaldınız?” (birden fazla yanıt): yüzde 23,7 psikolojik şiddet, yüzde 10,3 ekonomik şiddet, yüzde 4,8 dijital şiddet, yüzde 1,7 fiziksel şiddet, yüzde 1,4 cinsel şiddet, yüzde 1,1 ısrarlı takip… Yüzde 57 “bu şiddet biçimlerinden hiç birine maruz kalmadım”

“Evet, ise kim/kimler tarafından şiddete maruz kaldınız?”: Yüzde 32 Eş, yüzde 15,4 Baba, yüzde 14,8 erkek kardeş, yüzde 11,6 anne, yüzde 7,5 kız kardeş/abla, yüzde 7,1 erkek arkadaş/flört, yüzde 7,1 akraba/tanıdık, yüzde 4,5 oğul…