Zeytinin anavatanı olan Türkiye dünyanın en önemli zeytin üreticilerinden biri. Akdenizli bir bitki olan zeytin, Çanakkale’den Hatay’a, Gaziantep’ten Mardin’e uzanan bölgelerin yanı sıra Denizli, Isparta ve Burdur gibi illerde de yetiştiriliyor. Zeytin Akdenizli olsa da Karadeniz’in doğusundaki Artvin de ılıman ikliminden dolayı zeytin yetiştirilen illerimizden biri. Ancak Türkiye’de milyonlarca üreticinin geçim kaynağı olan zeytinde geçtiğimiz Mayıs ayında tehlike çanları çalmış, Meclis’e getirilen kanun tasarısıyla zeytinliklerin sanayi tesislerine açılması gündeme gelmişti. Kamuoyundan ve üreticilerden gelen yoğun tepkilerin ardından tasarıda yer verilen zeytinliklerle ilgili madde çıkarılmış, zeytinlikler de bir kez daha rahat nefes almıştı.

ZEYTİN ÜRETİMİ İLK KEZ 2 MİLYON TONUN ÜZERİNE ÇIKTI

İşte bir süreliğine büyük bir yıkımın eşiğinden dönen o zeytin ağaçları ülkenin dört bir yanında yıkımdan kurtuluşu kutlarcasına coştu ve bu hasat sezonunda üretim rekoru kırıldı. Türkiye ilk kez zeytin üretiminde yıllık 2 milyon tonun üzerine çıktı.

TZOB BAŞKANI BAYRAKTAR: ‘ZEYTİN ÜRETİMİ İYİ DEĞERLENDİRİLMELİ’

Bu güzel haberi TZOB Genel Başkanı Şemsi Bayraktar duyurdu. Türkiye’nin zeytin üretiminde ilk kez 2 milyon tonun aşılacağını bilgisini veren Bayraktar, “Tahminlere göre 2,1 milyon tonu bulacak zeytin üretimi iyi değerlendirmeli, başta zeytinyağı olmak üzere zeytin ve zeytin ürünleri ihracatına önem verilmeli” diye konuştu.

"ZEYTİN ÜRETİLDİĞİ BÖLGELERE ZENGİNLİK KATIYOR"

Zeytinde başlayan hasat ile birlikte 2017/2018 zeytin ve zeytinyağı sezonunun açıldığını belirten TZOB Genel Başkanı Şemsi Bayraktar, yağlık ve sofralık olarak değerlendirilen zeytinin, dünyada sınırlı bir alanda yetiştirildiğini, bundan dolayı üretildiği bölgelere zenginlik kattığını söyledi. Bayraktar, zeytin yetiştiriciliği yapılan alanın yaklaşık yüzde 98’inin ülkemizin de içinde bulunduğu Akdeniz havzasındaki ülkelerde olduğuna dikkati çekti.

ZEYTİNDE İSPANYA LİDER, TÜRKİYE DÜNYA BEŞİNCİSİ

Dünyada zeytinliklerin dörtte birinin İspanya’da olduğunu dile getiren Bayraktar, Türkiye’nin yüzde 9,3 payla İspanya, Tunus, İtalya ve Yunanistan’ın ardından 5. sırada bulunduğunu belirterek, “zeytin üretimi yıllara göre büyük dalgalanmalar göstermektedir. Dünyada 15 ille 22 milyon ton arasında değişen zeytin üretiminin üçte birini İspanya yaparken, Türkiye ortalama yüzde 9-10’luk payıyla İspanya, İtalya ve Yunanistan’ın ardından 4. sırada gelmektedir. İspanya’nın ağırlığının yüzde 40’ları aştığı ve yıllara göre, 2,4-3,2 milyon ton arasında değişen dünya zeytinyağı üretiminde ise yüzde 5-6’lık payıyla İspanya, İtalya, Yunanistan, Tunus ve Suriye’nin ardından 6. sırayı almaktadır” dedi.

ZEYTİN ÜRETİMİNDE 2,1 MİLYON TONA ULAŞILMASI BEKLENİYOR

2000-2016 döneminde zeytin ağacı sayısını yüzde 78 artırarak 97,8 milyondan 173,8 milyona çıkaran Türkiye’nin kendisine dünya ikinciliği hedefi koyduğunu, yeni dikilen zeytin fidanlarının meyve vermeye başlamasıyla birlikte var ve yok yılları arasındaki farkın giderek kapanmaya başladığını vurgulayan Bayraktar, “bu yıl 460 bin tonu sofralık, 1 milyon 640 bin tonu yağlık olmak üzere 2,1 milyon tonluk bir üretime ulaşılacağı tahmin edilmektedir. Artan zeytin üretimi iyi değerlendirmeli, başta zeytinyağı olmak üzere zeytin ve zeytin ürünleri ihracatına önem verilmeli” diye konuştu.

İHRACAT VE TÜKETİM ARTIRILMALI

Zeytin alanlarında 5., zeytin üretiminde 4., zeytinyağı üretiminde 6. sırada olan Türkiye’nin zeytin ve zeytinyağı ihracatının yetersiz kaldığına dikkati çeken Bayraktar, şu bilgileri verdi: “Sadece zeytinyağı ihracatından İspanya 3, İtalya 1,6 milyar dolar kazanırken zeytinin anavatanı olan Türkiye, zeytin ve zeytinyağında 190 milyon doların çok daha üzerinde ihracat yapmalıdır. Günümüzde 0,4 litre olan dünyada kişi başına zeytinyağı tüketimi, sağlık açısından taşıdığı önem anlaşıldıkça çok daha fazla artacaktır. Türkiye, buna hazırlıklı olmalıdır. Dünyada 800-900 bin ton zeytinyağı ihracatı yapılmaktadır. Bunun yüzde 55’ini İspanya ve İtalya gerçekleştiriyor. Üçte birini de ABD ithal ediyor. Bizim ABD pazarından aldığımız pay yüzde 1,5’de kalıyor. Türkiye, bu pazardan çok daha fazla pay almalıdır. 18 bin ton zeytinyağı, 46 bin ton siyah zeytin, 13 bin ton yeşil zeytin ihracatımız var. Çok fazla ihracat yapabiliriz.

KİŞİ BAŞINA ZEYTİNYAĞI TÜKETİMİ LÜBNAN’DA 8, TÜRKİYE’DE 1,2 LİTRE

Zeytinyağında iç tüketim de artırılmalıdır. Yunanistan’ın 13,3, İspanya’nın 10,5, İtalya’nın 9,7, Tunus ve Lübnan’ın 8 litre kişi başına tüketimi varken, bizim tüketimimizin 1,2 litrede kalması doğru değildir. 2016 yılında yağlı tohum, ham yağ ve yağlı tohum küspesi ithalatına 3,5 milyar dolar veren Türkiye açısından bitkisel yağ açığının kapatılması ve ithalatın azaltılması için zeytincilik önemli bir fırsattır. Uzmanlar, yağlardan alınan enerjinin günlük kalori ihtiyacının yüzde 30’unu aşmaması ve bu oranın yüzde 60-70’inin de zeytinyağından sağlanacak şekilde beslenilmesini önermektedir. Zeytin içerdiği antioksidanlar, karotenoidler, fenolik bileşikler ve vitaminler bakımından beslenme ve sağlık üzerindeki önemi büyüktür.”

"TAHRİBAT ÖNLENMELİ, ZEYTİNLİKLER KORUNMALI"

Hedefin sadece üretim artışı olmaması, artan üretimin en iyi şeklide nasıl değerlendirileceği üzerinde de titizlikle durulması gerektiğini belirten Bayraktar, yapılması gerekenleri ise şöyle sıraladı: “Zeytinyağında kilogram başına 80 kuruş olan fark ödemesi desteğine devam edilmeli, sofralık zeytine de prim verilmeli, Tanıtım faaliyetleriyle iç tüketim artırılmalı, İhracatta yeni pazarlar bulunmalı, tanıtım ve pazarlama stratejilerinin geliştirilmeli ve hedef pazarlar değerlendirilmeli, Sadece üretim artışına değil, pazarlama olanaklarına da odaklanılmalı, Stok müessesesi oluşturulmalı, Hangi amaçla olursa olsun zeytinliklerin tahrip edilmesi önlenmeli, zeytinlikler korunmalı, Tağşiş olaylarına fırsat verilmemesi bakımından gıda denetimleri daha da artırılmalı, Hasat sırasında gelecek yıl ürün verecek sürgün ve filizlerin kırılmamasına dikkat edilmeli, Bin bir emekle hasat edilen zeytinlerin buna bağlı olarak zeytinyağının kalite kaybına uğramaması için taşıma ve depolamada gereken önlemler alınmalıdır.”

Bayraktar, açıklamasında, zeytin hasadının başladığı şu günlerde üreticilerin bol kazançlı, bereketli, alın terinin karşılığını aldıkları bir sezon geçirmelerinin en büyük temennileri olduğunu da sözlerine ekledi.