CLARISSA - STEFAN ZWEİG

Zweig hayatının son dönemlerinde başladığı, taslağı 1981’de gün ışığına çıkarılan ve yayıncısı tarafından tamamlanan Clarissa’da, 1902 yılından Birinci Dünya Savaşı’nın patlak vermesine kadar geçen dönemde, dünyanın halini genç bir kadının gözünden anlatır. Avusturyalı bir subayın kızı olan Clarissa bir manastır okulunda büyümüş, eğitimini tamamladıktan sonra Viyanalı ünlü bir sinir hastalıkları uzmanının yanında çalışmaya başlamıştır. Lozan’daki bir kongrede barışsever Fransız öğretmen Léonard’la tanışır. Birbirlerine âşık olurlar. Savaş yüzünden ayrılmak zorunda kaldıklarında Clarissa hamiledir. Üstelik karnındaki bebeğin babası aynı zamanda düşmanıdır da. Milliyetçi bir histerinin kol gezdiği parçalanmış Avrupa’da bu bebeği doğurmak yalnızca kişisel bir karar değildir artık.

Künye: Clarissa, Stefan Zweig, Çev: Gülperi Sert, İş Bankası Kültür Yayınları, 2017

YÜZBİR GECE MASALLARI - KOLEKTİF

Binbir Gece Masalları’nın bir de kız kardeşi vardı. Küçük kız kardeş olan Yüzbir Gece Masalları’nın Binbir Gece’den de eski bir elyazması 2010 yılında keşfedildi. 1234 yılına ait elyazmasındaki Yüzbir Gece Masalları, Binbir Gece’nin kısaltılmış bir versiyonu değil. Bütünüyle kendine özgü masallar içeren, kısa anlatımlarla zirveye ulaşan ve sonlardaki aşırı iyimserliğiyle dikkat çeken bir eser bu. Arap kültür dünyasının doğu merkezinde değil bu kez batısında yer alan masallar, fantastik yolculuklarla Hindistan’a kadar gider ama karakterler ve motifler Endülüs renkleriyle biçimlenir. Şehrazat, dil ve zekâdan örülü bir dünya yaratır masallarda. Gecenin kraliçesi gibidir Şehrazat, gün doğmaya başladığında susar, masalın devamı için bir sonraki geceyi bekler. Bu masalları okuyanlar, kapalı odanın içinde ne olduğunu merak eden delikanlının duygusunu paylaşır: Beşinci gecede anlatılan masalda, genç kız, “Yedi gün burada bulunmayacağım” der delikanlıya, “sarayda istediğin gibi dolaşıp her yere girip çıkabilirsin. Yalnız bir oda var ki, onu açmayacaksın, yanına bile yaklaşmayacaksın.” Sırlar ve cevaplar, masal ve hayat, o yasak kapının arkasındadır.

Künye: Yüzbir Gece Masalları, Kolektif, Çev: Hüseyin Tüzün & İbrahim Günaydın, Ayrıntı Yayınları, 2017

ADA İLE BURİNİK - LEVENT YILMAZ

Bir dili konuşup anlaşmazdan evvel nasıldı insan sesi? Hangi duyguyu, hangi neşeyi, hangi tedirginliği, hangi acıyı nasıl bir sesle – mutlu bir kahkaha ya da iç yaran bir çığlığa tekabül eden bir sesle ifade ediyordu? Hayvanla ortak bir dünyası olan bu yaratık, sesi nasıl harflere çevirdi, onları nasıl bir araya getirdi, bu bir araya gelen ses birimlerine nasıl anlam yükledi? Sözcükleri ve dünyayı nasıl yarattı?

2009 yılında Yaşar Kemal’in “görkemli bir yeni şiire temel” olarak nitelendirdiği Afrika’sı yayımlanan Levent Yılmaz, sekiz yıl sonra şiirin bu temel sorularına cevap aradığı kitabıyla dönüyor: Ada ile Brunik, “Ada Değildir” ile yazılışı uzun bir süreye yayılmış olan “Brunik Defteri”ni bir araya getiriyor. Levent Yılmaz, bu kitabında, “gergin bir yay” ya da “içi boş bir saz” olarak insanın en eski hikâyesini, varlıkların birbirlerini sevebilme imkânını, yani aşkı tekrar, en baştan hayal etmeye çalışıyor.

Künye: Ada ile Brunik, Levent Yılmaz, Can Yayınları, 2017

BİTMEYEN SAVAŞ - JOE HALDEMAN

Robert A. Heinlein’ın, “Okuduğum en iyi gelecek nesil savaşı tasviri olabilir,” diye tanımladığı Bitmeyen Savaş ise askeri bilimkurgunun antimilitarist mucizesi.

İnsanlığın, çökmüş yıldızlar aracılığıyla galaksinin çeşitli yerlerine anında seyahat edebildiği bir gelecekte, insanlar Tauranlar dedikleri, iletişim kuramadıkları bir uzaylı ırkla savaştadır. Dünyanın geleceği parlak gençlerinden oluşan elit saldırı takımlarından oluşan ordu, çeşitli liman gezegenlerin kontrolü için bu ırkla çatışma halindedir.

Binlerce ışık yılı uzaktaki gezegenlere yapılan seferler... Zaman genişlemesi yüzünden Dünya’da daha hızlı akan yıllar... Canlılara düşman koşullarda verilen eğitimler... Ve tüm bu şartlar yüzünden, Dünya’ya döndüklerinde ayak bastıkları gezegenlerden çok daha yabancı bir gezegenle karşılaşan askerler...

Künye: Bitmeyen Savaş, Joe Haldeman, Çev: Ardan Tüzünsoy, İthaki Yayınları, 2017

VEYS - TURGUT UYAR

Turgut Uyar, şiirin imkânlarıyla şaşırtmayı, düşündürmeyi sürdürüyor. 

Turgut Uyar’ın sağlığında yayınlamadığı, bir nedenle yayınlamayı tercih etmediği, “adı konmamış, tarihsiz”  yazılışının üzerinden tahminen yarım asır geçmiş– oyunu Veys, yıllarca gizlenmeyi ya da yazanı tarafından unutulmayı göze almış, Büyük Saat’in zembereğiyle kurulmuş, şaşırtıcı, düşündüren bir metin.

Künye: Veys, Turgut Uyar, YKY, 2017

CAN ÇEKİŞEN KÜRESEL GÜÇ - JEAN BAUDRİLLARD

Sorulacak olursa eğer, bundan böyle yalnızca iki kelime ruh halimizi özetleyebilir: MUTLAK KEYİFSİZLİK…! Sonsuz bir kötülük sürecinden geçilerek bu küresel cehenneme inildi. Gerçekle tüm bağlar koptu ve eski büyük düşlerin yerini şok dalgaları kapladı. Dünyanın her köşesinde patlak veren felaketler sanki birbirleriyle bağlantılıymışçasına üzerimize geliyor. Her yeri sarıp sarmalayan terör, herhangi bir uç/karşıt saldırı değil, tam da küresel gücün ürettiği hegemonyanın kendisidir. İktidarlar kendi güçlerini temsil etmekten başka hiçbir temsil gücüne sahip değiller artık, yalnızca göstergelerle oynayarak güdümlenmeye hazır kalabalıkları yönetiyorlar. İyilik ve ahlâk adına işlenmektedir her cinayet… “Eskiden İyilikten başka bir İyiliğe geçebilmenin yolu Kötülüğe uğramaktan geçiyordu. Bugünse Kötülükten başka bir Kötülüğe geçebilmenin yolu İyiliğe uğramaktan geçiyor.” Ne kadar çok harcarsanız o kadar az harcamış olursunuz farkını yaratmak için kapitalizmin mutluluk yanılsamasına ihtiyacı var. Çürümüş bir seçkinlik için entelijansiyanın evrensellik masalına ihtiyacı var. Kibrin ve kötülüğün devamı için üçüncü sınıf demokrasiye ve inanç taklidine ihtiyaç var.

Künye: Can Çekişen Küresel Güç, Jean Baudrillard, Çev: Oğuz Adanır, Doğu Batı Yayınları, 2017