Türkiye Devrimci İşçi Sendikaları Konfederasyonu Araştırma Dairesi (DİSK-AR) Türkiye İstatistik Kurumu TÜİK’in 15 Aralık 2017 günü açıkladığı Eylül 2017 dönemi Hanehalkı İşgücü Araştırması verilerini değerlendirdi.

Verilere göre; dar tanımlı ve mevsimsel etkilerden arındırılmış işsizlik oranı yüzde 10,7 olarak gerçekleşti. Mevsimsel etkilerden arındırılmış işsiz sayısı ise 3 milyon 410 bin olarak gerçekleşti.

Geniş tanımlı işsiz sayısı 5,9 milyon, geniş tanımlı işsizlik oranı ise yüzde 17,2 olarak gerçekleşti.

Genç işsizlik oranı yüzde 20’ye yükseldi.

Kadın işsizliği yüzde 14,9, genç kadın işsizlik oranı yüzde 26,7 olarak gerçekleşti.

Yüksek öğrenim işsizliği geçen yılın aynı döneminde göre 2 puan yükselerek yüzde 13,9 olarak gerçekleşti.

Ne istihdam ne de eğitimde olan gençlerin oranı (NEET) yüzde 26,1’e yükseldi.

En çok işsizsizliğin görüldüğü meslekler ise iş güvenliği, sosyal hizmet ve gazetecilik oldu.

GENİŞ TANIMLI İŞSİZLİK YÜZDE 17,2

TÜİK tarafından açıklanan dar tanımlı (standart) mevsimsel etkilerden arındırılmış işsizlik 10,7 olarak gerçekleşti. Mevsimsel etkilerden arındırılmış işsiz sayısı ise 3 milyon 410 bin oldu. Aralık 2017 döneminde genel/standart işsizlik oranı geçen yıla sınırlı bir düşüş kaydederken, genç ve kentsel kadın işsizliği ile üniversite mezunları arasında işsizlik artmaya devam ediyor.

Geniş tanımlı işsiz sayısı Eylül 2017’de 5 milyon 896 bin olarak gerçekleşti. İş aramayıp çalışmaya hazır olanların sayısı 1 milyon 444 bine yükseldi. Çalışmaya hazır olan ama iş bulamayan grubu ifade eden bu sayının 1 milyon 4 binini ise kadın işsizler oluşturuyor. Eylül 2017 verilerine göre 609 bin işsiz ise iş bulma ümidini kaybetmiş durumda.

TÜİK'İN YÖNTEMSEL AÇIKLAMASI: GENİŞ TANIMLI İŞSİZLİK

TÜİK tarafından açıklanan dar tanımlı (standart) genel işsizlik oranı işgücü piyasalarındaki durumu bütün boyutlarıyla ortaya koyamıyor. Dar tanımlı/standart işsizlik hesaplarının taşıdığı kısıtlar ve sorunlar nedeniyle, işsizliğin gerçek boyutlarının anlaşılması için alternatif işsizlik verilerine ve diğer işsizlik türlerine bakmak gerekiyor.

TÜİK tarafından kullanılan standart işsizlik tanımı referans dönemi içinde istihdam halinde olmayan kişilerden iş aramak için son dört hafta içinde iş arama kanallarından en az birini kullanmış ve iki hafta içinde işbaşı yapabilecek durumda olan 15 ve daha yukarı yaştaki kişiler işsiz kabul edilmektedir. Bu hesaplama yöntemi işsizliğin gerçek boyutlarının anlaşılmasını zorlaştırmaktadır.

Geniş tanımlı işsizlik hesaplaması klasik dar tanım kapsamında yer alan işsizler yanında, iş bulma ümidini kaybeden işsizleri, iş aramayan ancak çalışmaya hazır olan işsizleri, mevsimlik ve zamana bağlı eksik çalışanları kapsayan alternatif işsizlik tanımıdır. Çalışma ekonomisi literatüründe kullanımı giderek artan bir hesaplama yöntemidir.

GENÇ VE KADIN İŞSİZLİĞİ VAHİM BOYUTLARDA

Dar tanımlı işsizlik oranının yüzde 10,6 olarak açıklanmasına rağmen diğer işsizlik türleri vahametini koruyor. Yüksek öğrenim işsizliği geçen yılın aynı döneminde göre 2 puan artarak yüzde 13,9’a yükseldi. Kadın işsizliği yüzde 14,9, tarım dışı kadın işsizliği 20,1, genç işsizliği 20, ne istihdam ne eğitimde olan gençlerin oranı yüzde 26,1, kentsel genç kadın işsizliği ise yüzde 34,2 olarak gerçekleşti.

EN ÇOK İŞ GÜVENLİĞİ, SOSYAL HİZMET VE GAZETECİLİK MEZUNLARI İŞSİZ

Üniversite mezunları arasında işsizlik oranı ortalama yüzde 12 iken, en çok sosyal hizmet, iş güvenliği ve gazetecilik bölümlerinden mezun olanlar iş bulmakta zorlanıyor. Sosyal hizmet bölümü mezunlarının yüzde 24’ü, iş güvenliği bölümü mezunlarının yüzde 23,5’u ve gazetecilik mezunlarının ise yüzde 19,2’si işsiz.

Üniversite mezunları arasında sağlık, hukuk ve güvenlik bölümlerinden mezun olanlar ise en düşük işsizlik oranı sahip. Güvenlikle ilgili bölümlerden mezun olanların sadece 4,7’si işsiz. Hukuk mezunlarının işsizlik oranı yüzde 6 iken, sağlıkla ilgili bölümlerden mezun olanlarda işsizlik oranı yüzde 6,3 olarak gerçekleşti.

NE EĞİTİM NE İSTİHDAMDA OLANLARIN ORANI TIRMANIYOR

Ne eğitim ve istihdam içinde olmayanların (NEET, Not in Education, Employment, or Training) oranı giderek tırmanıyor. 15-29 yaş grubu için hesaplanan ve hiçbir şekilde eğitim, mesleki eğitim ve istihdam içinde yer almayanları ifade eden NEET kategorisi özellikle genç nüfusun durumunu göstermesi açısından büyük önem taşıyor. NEET 15-19 yaş grubunda yüze 19,4 iken, 25-29 yaş grubunda yüzde 33,8’e ulaşıyor. NEET kadınlar arasında çok daha yüksek seyrediyor. 15-19 yaş arası kadınlarda NEET yüzde 25 iken 25-29 yaş grubundaki kadınlarda NEET yüzde 53,6’ya yükselmiş durumda.