Dünyanın dört bir yanından çok sayıda gazeteci, zenginlerin vergi kaçırmak için yatırımlarını off-shore şirketleri aracılığıyla 'vergi cenneti' olarak adlandırılan ülkelere kaydırmasına ilişkin bağlantıları 'Paradise Papers' (Cennet Belgeleri) adını verdikleri çalışmada ortaya koydu.

Belgelerde Türkiye'den Başbakan Binali Yılıdırım ve iki oğlunun yanı sıra AKP Genel Başkanı ve Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan'ın damadı Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanı Berat Albayrak ile ağabeyi Serhat Albayrak’ın da adı geçiyor. 

HABERLERE ERİŞİM ENGELİ GETİRİLDİ

Belgelerde adı geçen Albayrak ailesinin off-shore bağlantıları, Türkiye'de çok sayıda medya organı tarafından halka ulaştırıldı. Ancak Bakan Albayrak, avukatı Ahmet Özel aracılığıyla İstanbul 12.Sulh Ceza Hakimliği’ne başvurarak söz konusu haberlere erişim engeli istedi.

Albayrak'ın avukatı Özel başvuru dilekçesinde, söz konusu haberlerde "müvekkiline yönelik hakaret ve iftira içerikli gerçek dışı paylaşımların yer almakta olduğunu, söz konusu iletilerdeki imaların her birisinin TCK kapsamında suç niteliğinde olduğunu ve müvekkilinin kişilik haklarına ağır birer saldırı teşkil ettiğini" söyledi. Mahkeme de belgelerde adı geçen Albayrak'a ilişkin haberlere erişimi yasakladı.

HABERDE HANGİ BAĞLANTILAR DEŞİFRE EDİLİYORDU?

Çok sayıda medya kuruluşunun ortak görev aldığı 'Paradise Papers' çalışmasına Türkiye'den katılan Cumhuriyet gazetesinden Pelin Ünker'in haberinde, Albayrak ailesinin belgelerde deşifre edilen bağlantıları şu şekilde yer almıştı:

ŞİRKET MALTA'DA 6 YIL BOYUNCA FAAL KALMIŞ

Serhat Albayrak, belgelere göre Malta’da bir off-shore şirketle bağlantılı görünüyor. Frocks International Trading Ltd. adlı şirkette Albayrak’ın yanı sıra Çalık Holding çalışanları Mehmet Gökdemir, Murat Tarı ve Şafak Karaaslan şirket yetkilileri arasında bulunuyor. Murat Tarı 2000-2005 yılları arasında Çalık Holding’de genel müdür olarak görev yaptı. Mehmet Gökdemir Çalık Holding’e bağlı GAP Tekstil yönetim kurulu üyesi, Şafak Karaaslan Çalık Holding’in dış ilişkiler sorumlusu. Serhat Albayrak da söz konusu dönemde Çalık Holding genel müdürlüğünü yürütüyordu.

17 Ocak 2003’te kurulmuş olan Frocks International Trading, şu an aktif görünmüyor. Ancak Eylül 2009’a kadar aktif olduğunu gösteren belgeler var. Bu geçen altı yılda hangi amaçlar için kullanıldığı ise belirsiz. Aynı dönemde Çalık Holding’de genel müdürlük görevini 2007 yılına kadar Serhat Albayrak, daha sonra Berat Albayrak üstleniyordu. Serhat Albayrak belgelerde Frocks International’ın direktörü olarak görünürken hisse sahibi kâğıt üzerinde Sovereign Trust Malta Limited adlı bir şirket. Bu şirketi Mark A. Miggiani ve Edward Zammit temsil ediyor. Sovereign Trust Malta Limited, belgelere göre toplam 343 şirketin sahibi görünüyor. Bir başka belgede ise Frocks International Trading’in bir ortak dışındaki hissedarlarının Malta dışından olduğu belirtiliyor.

DÖVİZ KURU KONTROLÜNDE MUAF OLMAYI TALEP ETMİŞLER

Söz konusu belgede şirketin döviz kuru kontrolü düzenlemelerinden muaf tutulması isteniyor. Malta Finansal Hizmetler Otoritesi (MFSA) ile yapılan yazışmalara göre muafiyet talebinin gerekçelerinden biri de şirket aktivitelerinin Malta dışında gerçekleştirilmesi. Yazışmalar sonunda MFSA, muafiyeti sağlayan koşullar değiştiğinde bunu iptal etme hakkı saklı kalmak koşuluyla şirketin döviz kuru kontrolünden muaf tutulmasına onay veriyor. Sonuç olarak buradan Frocks International’ın yabancı şirket statüsünde olduğu anlaşılıyor.

Şirketin kuruluş sertifikasına göre faaliyet alanı tekstil ürünleri, hammaddeleri veya tekstilde kullanılan araçlar ve kimyasalların alım-satımı, yönetimi ya da üretimiyle ilgili. Ayrıca benzer faaliyetlerde bulunan şirketlerde hisse alabilmesiyle ilgili bir madde de kuruluş amaçları arasına eklenmiş.

ŞİRKET KAMUOYUNDAN GİZLENMİŞ

Çalık Holding, Cumhuriyet’e yaptığı açıklamada, Frocks International Limited’in, ana sözleşmesinde belirtilen faaliyet konularında üçüncü ülkelerle ticaret yapmak üzere kurulduğunu belirtirken, şirketin hiçbir ticari işlemde bulunmadan 2006 yılında tasfiye sürecine başlandığını iddia etti. Belgelere göre ise Serhat Albayrak 1 Aralık 2003’te direktörlük görevini Murat Tarı’dan devralıken, 2006 yılında belgeleri direktörler Şafak Karaaslan ve Mehmet Gökdemir imzalıyor. Gökdemir ve Karaaslan imzalı belgede 30 Nisan 2006’dan itibaren 12 ay içinde şirket borçlarının tümünün kapatılacağı belirtiliyor ve şirketin tasfiyesi isteniyor. Şirketin varlık ve yükümlülüklerini gösteren belgenin de ekte olduğu bildiriliyor. Bu da şirketin faal olduğuna dair şüpheleri artırıyor.

Çalık Holding’in tekstil sektöründe faaliyet gösteren bağlı şirketinin adı ise GAP Pazarlama. Şirketin faaliyet raporlarına bakıldığında Frocks International Trading’in, Çalık Holding ile ilişkili olduğu kuruluşlar arasında yer almaması dikkat çekici. Faaliyet raporunda GAP Pazarlama’nın iş sahasının uluslararası pamuk ticareti olduğu belirtilirken, tekstil ürünleri ithalat ve satışıyla ilgili şirketler Çalık USA, GAP Güneydoğu Dubai FZE, GAPPA Textiles Inc, GAP Pazarlama FZE diye sıralanıyor. Frocks International Trading ise faaliyet konusu aynı olmasına rağmen bu şirketler arasında adı geçmiyor. Bu da söz konusu şirketin kamuoyundan gizlendiği ihtimalini güçlendiriyor.

MALTA MERKEZLİ BAŞKA ŞİRKETLER DE VAR

Belgelerde, Çalık Holding dış ilişkiler sorumlusu Şafak Karaaslan’ın direktör olarak göründüğü Malta merkezli başka şirketler de var. Paradise Papers’a göre Çalık Holding önce İsveç’te dört tane şirket kurmuş. Bu şirketler üzerinden de Malta’da sekiz tane off-shore şirketi açılmış. İkisi Malta’da biri İsveç’te olmak üzere iç içe geçmiş üçer şirketten sonra Çalık ismine ulaşılıyor. Örneğin Synergy Marketing’in hissedarları Synergy Marketing Holding Limited ve White Construction Holding Limited olarak kaydedilmiş. Bu şirketlerin hissedarları ise Calık Construction AB ve Calık Marketing AB. White Construction Limited’in hissedarları da Synergy Marketing Holding ve White Construction Holding Limited üzerinden Calık Marketing AB ve Calık Construction AB olarak görünüyor. Calık Marketing de Calık Construction da Stockholm’de kurulmuş. Yine aynı şekilde Technological Energy Holding Limited ve Fashion Zone Textile Holding Limited adlı şirketler üzerinden Technological Energy Limited ve Fashion Zone Textile Limited şirketleri alınmış. Fashion Zone Textile Holding Limited ve Technological Energy Holding Limited’in hissedarları ise Calık Energy AB ve Calık Textile AB olarak kaydedilmiş. Özetle Technological Holding Limited adlı şirketin sahipleri Technological Holding Limited ve Fashion Zone Textile Holding Limited olarak görünse de aslında Calık Energy AB ve Calık Textile AB. Bu iki şirket de Stockholm merkezli.

ÇALIK HOLDİNG ŞİRKETİN VARLIĞINI KABUL ETTİ

Çalık Holding’in, Cumhuriyet’e yaptığı açıklamada, söz konusu şirketlerin varlığı kabul edilirken “Çalık Holding dünyanın 5 kıtasında ve 22 ülkesinde enerji, inşaat ve gayrimenkul, madencilik, tekstil, finans ve telekomünikasyon alanlarında faaliyet gösteren uluslararası bir şirkettir. Bu minvalde, faaliyetlerinin ve gelirlerinin önemli bir kısmı yurtdışında gerçekleşen ve uluslararası bir yapılanmaya sahip olan Çalık Holding’in yurt dışında iştirakler kurarak yapılanmaya gitmesi olağan ve hukuka uygundur” denildi. Serhat Albayrak ise sorularımıza yanıt vermedi.