Öldürülen Gazeteciler Günü: Haber yok edilmek isteniyor
Hasan Fehmi Bey’in katledildiği 6 Nisan, öldürülen gazeteciler günü olarak anılıyor.
İleri Haber
'Serbesti' gazetesi yazarı Hasan Fehmi Bey 6 Nisan 1909’da öldürüldü.
Hasan Fehmi Bey'in ölümü Türkiye'de 'Öldürülen Gazeteciler Günü' olarak anılıyor.
Türkiye basın tarihinde şu ana kadar 66 gazeteci öldürülürken, 145 gazeteci de cezaevinde bulunuyor.
‘GAZETECİLER YİNE HEDEFTE, HABER YİNE YOK EDİLMEK İSTENİYOR’
Öldürülen Gazeteciler Günü dolayısıyla yazılı bir açıklama yapan Türkiye Gazeteciler Sendikası (TGS) Genel Başkanı Gökhan Durmuş medya çalışanlarının bugün de yoğun baskı altında olduğunu belirterek şu ifadeleri kullandı:
“Üzülerek söylüyorum ki övünülecek bir basın tarihimiz yok. Gazeteci cinayetleriyle geçen bir tarih. Öldürülen gazetecilere tek tek baktığımızda da gördüğümüz gibi hemen hepsi gerçeklerin peşinde koşarken, halka haberi ulaştırmaya çalışırken katledildi. 1909 yılından bugünlere geldiğimizde ise değişen bir şey yok maalesef. Gazeteciler yine hedefte, haber yine yok edilmek isteniyor. Belki cinayet sayısı azaldı ama tutuklanan gazeteci sayısı arttı, hakkında dava açılan gazeteci sayısı arttı. Müebbet hapis cezalarının konuşulduğu günlerden geçiyoruz.
Gazetecilik her zaman zor bir meslek olmuştur. Kamunun yani halkın çıkarını savunur gazeteciler. Son yıllarda gazetecilerden iktidarın çıkarlarını savunmaları isteniyor. Bunu kabul etmeyenler ise hedef haline getiriliyor. Halkın çıkarlarını savunurken öldürülen meslektaşlarımızı unutmayarak bugün de bütün baskılara rağmen inatla halkın çıkarlarını savunmaya devam edeceğiz.”
Yazar Hıfzı Topuz, "Özgürlüğe Kurşun" kitabında Hasan Fehmi Bey ile ilgili şunları yazmıştı:
"Daha her şey o kadar yeniydi ki. İkinci Meşrutiyet ilan edileli henüz sekiz olmuştu. Abdülhamit tahttan indirilmemiş ama yönetim İttihatçıların eline geçmişti. Zat-ı şahanelerinin hiçbir yetkisi kalmamıştı. Sadrazam Hüseyin Hilmi Paşanın başkanlığında kurulan kabineyi gerçekte Enver, Talat ve Cemal paşalar yönetiyordu. Basın sözde özgürlüğe kavuşmuş sansür kaldırılmıştı ama İttihatçılara ters düşecek tarzda yazı yazanlar karşı koyanlar, vatan haini saylıyordu."
Hasan Fehmi, ailesi Yunanistan'dan göç etmiş, Mekteb-i Sultani'de okumuş, Fransa'ya kaçmış Jöntürklerden etkilenmiş, Mülkiye'ye girmiş, Paris'e gitmiş, Meşrutiyet'in ilanıyla geri dönmüş fakat İttihatçılara ihtiyatla bakan biriydi. Serbseti gazetesi hiç kimseye yakın durmayacak, özgürlükleri savunacaktı. Hasan Fehmi'nin ilk işlerinden biri şeyhülislamın yolsuzluklarını ve İttihatçıların buna nasıl göz yumduğunu yazmak oldu. Cenazesinde 50 binden fazla insan yürüdü.”
Türkiye Gazeteciler Sendikası'nın (TGC) verilerine göre öldürülen gazetecilerin isimleri şöyle:
| GAZETECİ/KURUM | ÖLÜM TARİHİ VE YERİ |
| Hasan Fehmi Bey / Serbesti | İstanbul 6 Nisan 1909 |
| Ahmet Samim / Sada-yı Millet | İstanbul 19 Temmuz 1910 |
| Zeki Bey / Şehrah | İstanbul 10 Temmuz 1911 |
| Şair Hüseyin Kami / Alemdar | Konya 1912 veya 1914 |
| Silahçı Tahsin / Silah ve Bomba | İstanbul 27 temmuz 1914 |
| Krikor Zohrab / Gazeteci, Yazar | Urfa 1915 |
| Diran Kelegyan / Sabah Gazetesi Baş Yazarı | Çorum 13 Ağustos 1915 |
| Hasan Tahsin (Osman Nevres) / Hukuk-u Beşer | İzmir 15 Mayıs 1919 |
| İştirakçi Hilmi / iştirak,Medeniyet | İstanbul 1922 |
| Ali Kemal / Peyam-ı Sabah | İzmit 1922 |
| Hikmet Şevket | 1930 |
| Sabahattin Ali / Marko Paşa | Edirne 1948 |
| Adem Yavuz / Anka Ajansı | Kıbrıs 27 Ağustos 1974 |
| Ali İhsan Özgür / Politika | İstanbul 21 Kasım 1978 |
| Cengiz Polatkan / Hafta Sonu | Ankara 1 Aralık 1978 |
| Abdi İpekçi / Milliyet | İstanbul 1 Şubat 1979 |
| İlhan Darendelioğlu / Ortadoğu | İstanbul 19 Kasım 1979 |
| İsmail Gerçeksöz / Ortadoğu | İstanbul 4 Nisan 1980 |
| Ümit Kaftancıoğlu / TRT | İstanbul 11 Nisan 1980 |
| Muzaffer Feyzioğlu / Hizmet | Trabzon 15 Nisan 1980 |
| Recai Ünal / Demokrat | İstanbul 22 Temmuz 1980 |
| Mevlüt Işıt / Türkiye | Ankara 1 Haziran 1988 |
| Seracettin Müftüoğlu / Hürriyet | Nusaybin 29 Haziran 1989 |
| Sami Başaran / Gazete | İstanbul 7 Kasım 1989 |
| Kamil Başaran / Gazete | İstanbul 7 Kasım 1989 |
| Çetin Emeç / Hürriyet | İstanbul 7 Mart 1990 |
| Turan Dursun / İkibine Doğru ve | İstanbul 4 Eylül 1990 |
| Gündüz Etil | 1991 |
| Mehmet Sait Erten / Azadi | Denk Diyarbakır 1992 |
| Halit Güngen / İkibine Doğru | Diyarbakır 18 Şubat1992 |
| Cengiz Altun / Yeni Ülke | Batman 25 Şubat 1992 |
| İzzet Kezer / Sabah | Cizre 23 Mart 1992 |
| Bülent Ülkü / Körfeze Bakış | Bursa 1 Nisan 1992 |
| Mecit Akgün / Yeni Ülke | Nusaybin 2 Haziran 1992 |
| Hafız Akdemir / Özgür Gündem | Diyarbakır 8 haziran 1992 |
| Çetin Ababay / Özgür Halk | Batman 29 Temmuz 1992 |
| Yahya Orhan / Özgür Gündem | Ceylanpınar 9 Ağustos 1992 |
| Hüseyin Deniz / Özgür Gündem | Ceylanpınar 9 Ağustos 1992 |
| Musa Anter / Özgür Gündem | Diyarbakır 20 Eylül 1992 |
| Yaşar Aktay / Serbest | Hani 9 Kasım 1992 |
| Hatip Kapçak / Serbest | Mazıdağı 18 Kasım 1992 |
| Namık Tarancı / Gerçek | Diyarbakır 20 Kasım 1992 |
| Uğur Mumcu / Cumhuriyet | Ankara 24 Ocak 1993 |
| Kemal Kılıç / Yeni Ülke | Şanlıurfa 18 şubat 1993 |
| Mehmet İhsan Karakuş | Silvan 13 Mart 1993 |
| Ercan Gürel / HHA | 20 Mayıs 1993 |
| İhsan Uygur / Sabah | İstanbul 6 Temmuz 1993 |
| Rıza Güneşer / Halkın Gücü | 14 Temmuz 1993 |
| Ferhat Tepe / Özgür Gündem | Bitlis 28 Temmuz 1993 |
| Muzaffer Akkuş / Milliyet | 20 Eylül 1993 |
| Nazım Babaoğlu / Gündem | 12 Mart 1994 |
| Erol Akgün / Devrimci Çözüm | 1994 |
| Seyfettin Tepe / Yeni politika | 28 Ağustos 1995 |
| Metin Göktepe / Evrensel | İstanbul 8 Ocak 1996 |
| Kutlu Adalı / Yeni Düzen | Kıbrıs 8 Temmuz 1996 |
| Selahattin Turgay Daloğlu | İstanbul 9 Eylül 1996 |
| Reşat Aydın / AA, TRT | 20 Haziran 1997 |
| Ayşe Sağlam Derince | 3 Eylül 1997 |
| Abdullah Doğan / Candan Fm | Konya 13 Temmuz 1997 |
| Ünal Mesutoğlu / TRT İzmir | 8 Kasım 1997 |
| Mehmet Topaloğlu / Kurtuluş | Adana 1998 |
| Ahmet Taner Kışlalı / Cumhuriyet | Ankara 21 Ekim 1999 |
| Hrant Dink / Agos | İstanbul 19 Ocak 2007 |
| İsmail Cihan Hayırsevener | Bandırma 19 Aralık 2009 |
| Nuh Köklü | İstanbul 17 Şubat 2015 |
| Mustafa Cambaz | İstanbul 15 Temmuz 2016 |