Balıkesir Havran’da kurulması planlanan altın madeni bilim insanları tarafından 'en vahşi yöntem' olarak adlandırılan siyanür yığın liçi ile maden işleyecek. Tamamı orman ve tarım arazisi üzerinde kurulması planlanan altın işletmesinin yöredeki endemik bitkilere vereceği zararlar şirketin kendi hazırladığı proje tanıtım dosyasında bile itiraf ediliyor.

Havran’ın 15 km kuzeydoğusunda işletilmek için ÇED sürecine başlayan altın madeni şirketi Eğmir köyüne 3.4 km, Büyükşapçı köyüne 1.4 km ve Küçükşapçı köyüne ise 3.3 km uzaklıkta yer alacak. Daha önce ABD'li Normandy’e ait olan saha çeşitli el değiştirmelerin ardından şimdi Bahar Madencilik Ltd. Şti’nin elinde. Bahar Madencilik, "Fethullah Gülen cemaatine para kaynağı" gibi gerekçelerle el konulup TMSF’ye devredilen Bergama, Gümüşhane, Eskişehir gibi yerlerde altın işletmeciliği yapan Koza İpek grubunun taşeronu durumundaydı.

'EN VAHŞİ YÖNTEM' İLE SİYANÜRE BOĞACAKLAR

Evrensel’den Özer Akdemir’in haberine göre, Demirtepe Projesi adı verilen altın işletmesinin ÇED proje tanıtım dosyasında 16 milyon ton rezervi olduğu dile getiriliyor. İşletme, bilim insanları tarafından “en vahşi yöntem” olarak adlandırılan siyanür yığın liçi yöntemi ile açık ocak işletmeciliği şeklinde çalışacak. İşletme faaliyetinin 10 yıl süreceği, cevher arama çalışmalarının ise devam ettiği ve yakınlarda yeni cevher yatakları bulunması durumunda projenin ömrünün uzamasının söz konusu olduğu belirtiliyor. Maden işletmelerinin hemen hepsi tarafından uygulanan bu yöntemle, işletme faaliyete geçtikten bir iki yıl sonra kapasite artışına giderek ömrünü katlıyorlar.

İLK SAHİBİ BERGAMA’DAN TANIDIK: NEWMONT

Sahanın ilk sahibi olan Newmont Mining Corporation (Newmont); ruhsatları 2004 yılında  Teck Resource Limited (Teck) şirketine sattı. Sahada Teck tarafından 2006 -2011 yılları arasında maden arama çalışmaları yürütüldü. Proje ruhsatları Ekim 2016 yılında imzalanan satış anlaşması ile Bahar Madencilik tarafından satın alındı.

TAMAMI ORMAN VE TARIM ARAZİSİ

Proje tanıtım dosyasındaki haritaya göre, ÇED izin alanının yaklaşık yüzde 79’u (547,4 ha) orman (karaçam ve meşe); geri kalan kısım ise tarım arazisi.

Dosyada, proje alanındaki "44 familyaya ait 182 tür bitkinin yayılış gösterme ihtimali olduğu" belirtilirken, “Yapılacak çalışmalar ile bu sayı doğal olarak değişecektir. Tahminimize göre var olduğu düşünülen türlerden biri endemiktir. Alanda yapılacak detaylı floristik çalışmalar ile endemik sayısının artacağı kesindir. Çünkü Kaz Dağları silsilesi çok sayıda lokal endemik bitki türü barındırmaktadır” deniliyor.

Dosyada muhtemelen bu endemiklerden Prangosilanae (Kaz Çakşırı); Cirsium steirolepis (Kaz Kangalı); Verbascum simavicum (Simav Sığırkuyruğu) ve Digitalis trojana (Yüksük otu) türlerine proje alanında da rastlanacağı dile getiriliyor. Ayrıca proje alanı ve yakın çevresinde yaşadığı belirlenen yabanıl kuş türleri arasında yaygın, tehlike altında olmayan türler olduğu gibi nadir, koruma altındaki türler de bulunduğu ifade ediliyor.