Cihatçıların İdlib’deki çatışması Türkiye sınırına yayıldı: 65 ölü

Suriye'nin kuzeybatısındaki İdlib eyaletinde, Ahrar'uş Şam ile El Kaide’nin Suriye’deki örgütü Heyet Tahrir-el Şam arasında çıkan çatışmalar Türkiye sınırına kadar yayıldı.

İdlib’deki cihatçılar arasındaki çatışmalar giderek artıyor. Suriye İnsan Hakları Gözlemevi (SOHR) Türkiye sınırına dayanan çatışmalarda en az 65 kişinin öldüğü bildirdi.

Reuters'a konuşan, Suriye Hükümeti karşıtı bir kaynak Türkiye'nin desteklediği grupların Ahrar'uş Şam'a destek için El Bab el-Hava'dan Suriye tarafına geçtiğini söyledi.

Suriye’deki çatışmalarda adı sıkça dile getirilen Nureddin Zengi Tugayı ise bir açıklama ile Tahrir Şam’dan ayrılarak Ahrar-üş Şam saflarına geçtiğini duyurdu. Ancak bundan kısa bir süre sonra Nureddin Zengi’nin askeri kanadının bu kararı tanımadığı yönünde açıklama yapıldı.

İdlib 2012’de tamamen işgal edilmiş, 2013 yılında da Nusra Cephesi tarafından emirlik ilan edilmişti.

Suriye ordusunun aylar süren kuşatmanın ardından Halep'i kurtarmasının ardından burada bulunan cihatçılar El Kaide bağlantılı Nusra Cephesi'nin kontrolü altındaki İdlib'e geçmişti. AKP iktidarı da Kızılay ve cihatçılara yakınlığıyla bilinen İHH aracılığıyla İdlib'e geçen cihatçılar ve ailelerine Türkiye sınırında çadırkent kurmuştu.

Yüksel Direnişi'ne polis saldırısı: 2 gözaltı

Yüksel Direnişi'nin 255’inci, açlık grevlerinin 135'inci gününde Nuriye Gülmen ve Semih Özakça'ya destek amacıyla Yüksel Caddesi’nde eylem yapmak isteyen yurttaşlara polis saldırdı.

Yüksel Direnişi'nin 255’inci, açlık grevlerinin 135'inci gününde tutuklu kamu emekçileri Nuriye Gülmen ve Semih Özakça'ya destek amacıyla Ankara Yüksel Caddesi’nde basın açıklaması yapmak isteyen yurttaşlara polis saldırdı. Saldırıda Mehmet Yılmaz ve Derviş Lermi'nin gözaltına alındığı öğrenildi.

Hasta tutukluların tedavi talebinin “OHAL var idare edin” denilerek reddedilmesi Meclis gündeminde

Van’da hasta tutukluların “OHAL var idare edin” denilerek hastaneye götürülmemesi Meclis gündemine taşındı.

@Meryem_Yildrim

Halkların Demokratik Partisi (HDP) Van Milletvekili Lezgin Botan, Van’da hasta tutukluların tedavi taleplerinin “OHAL var idare edin” denilerek reddedilmesini TBMM’ye taşıdı.

Botan, OHAL’in yıldönümünde gelen yeni Adalet Bakanı Abdülhamit Gül’in cevaplaması istemiyle verdiği yazılı soru önergesinde, Van T Tipi Kapalı Cezaevi’nde bulunan hasta mahpusların hastaneye gitmek için yaptığı başvuruların “Görevli asker yok” ve “OHAL var idare edin” denilerek kabul edilmediğini aktardı.

HEPATİT B, MS VE BÖBREK HASTALARI VAR…

20 ağır hasta tutuklunun bulunduğu cezaevinde, revire çıkmak için verilen dilekçelere de cevap verilmediğini söyleyen HDP’li Botan, “6 ayda bir hastaneye kontrole gitmesi gereken Hepatit B hastası Agit Becer “Hepatit B hastası olduğuma dair rapor bulunuyor. Tedavim yapılmadığı için durumum günden güne kötüye gidiyor” sözleriyle durumunu ifade etmiştir” dedi.

ATAK GEÇİREN MS HASTASINI HASTANEYE GÖTÜRMÜYORLAR

Aynı cezaevinde kalan MS (MultipleSclerosis) hastası Mikail Kaya’nın “Beynimde siyah noktalar, yani tabletler bulunuyor. Bunlardan kaynaklı atak geçiriyorum. Bu, felç ve kör olmama neden olabilir. Dışarda sürekli kontrol altındaydım. Bu hastalığımı her doktor bilmediği için özel eğitimli doktor ve hemşireler nadiren var. Kontrollerin yanı sıra doktor ve hemşirelerle telefonla birebir iletişimdeydim ama cezaevi hastaneye götürmüyor. Aylar sonra götürdüklerinde ise hastalığımı bilmeyen doktorlara götürüyorlar” şeklindeki sözlerine yer veren Botan, önergede, diğer bir hasta tutuklu Ensari Bor’un sözlerini şöyle aktardı:

TEK BÖBREKLE YAŞIYOR VE TAŞ SANCISI ÇEKİYOR

“Sol böbreğim de 2 yıl önce geçirdiğim bir hastalıktan ötürü ameliyatla alındı. Akciğerim iflasın eşiğinde olduğunu doktorlar söyledi. Tek böbreğimde ise taş bulunuyor ve sancılarım dayanılmaz hal alıyor. Nefes almakta güçlük çekiyorum. Buradan çıkmamız için illa ölmememiz mi gerekiyor? Aylardır hastaneye sevkimiz yapılmıyor. Revire dahi aylardır çıkarmıyorlar.”

TEDAVİ BAŞVURULARINI NEDEN REDDEDİYORSUNUZ?

Hasta tutuklularının durumlarını paylaşan Botan, Bakan Gül’e şu soruları sordu:

1 – Van T Tipi Kapalı Cezaevi’nde bulunan ağır hasta mahpusların revire çıkmak için verdikleri dilekçelere neden cevap verilmemektedir? Dilekçelere cevap verilmemesinin hukuki gerekçesi nedir?

2 - Van T Tipi Kapalı Cezaevi’nde bulunan ağır hasta mahpusların hastaneye gitmek amacıyla yaptığı başvuruların “Görevli asker yok” ve “OHAL var idare edin” denilerek reddedildiği doğru mudur? Başvuruların reddedilmesinin hukuki gerekçesi nedir?

3 – Van T Tipi Kapalı Cezaevi’nde bulunan hasta mahpuslar Agit Becer, Mikail Kaya ve Ensari Bor’un tedavilerinin yapılmadığı iddiaları doğru mudur? Hasta mahpusların kamuoyuna yansıyan ifadelerine ilişkin sorumlu cezaevi görevlileri hakkında inceleme başlatılmış mıdır?

4 - Van T Tipi Kapalı Cezaevi’nde bulunan hasta mahpuslar Mikail Kaya, Ensari Bor ve Agit Becer’in gerekli tıbbi yardımdan faydalanabilmesi amacıyla gerekli koşullar mevcut mudur? Mevcutsa hasta mahpusların tedavileriyle ilgili alınan tedbirler nelerdir?

5 – Van T Tipi Kapalı Cezaevi’nde hasta mahpuslar başta olmak üzere tutuklu ve hükümlülere yönelik işkence, darp, hakaret ve keyfi uygulamaların önüne geçmek için bir denetim mekanizması var mıdır? Varsa bu denetim mekanizması nasıl işlemektedir?

6 – Türkiye genelinde cezaevlerine tutuklu ve yükümlülere yönelik cezaevi personelinin işkence ve kötü muamelede bulunmasının engellenmesi amacıyla Bakanlığınızın aldığı tedbirler nelerdir?”

Eşi tarafından katledilen Dilek Özister davasında 'iyi hal' indirimi uygulandı!

Dilek Özister’i öldüren Nihat Özister’in yargılandığı davada sanığa 'iyi hal' indirimi uygulanarak müebbet hapis cezası verildi.

Van’da 2014 yılında eşi Dilek Özister’i (32) katleden Nihat Özister’in yargılandığı davanın 7’nci duruşması Van 1. Ağır Caza Mahkemesi’nde görüldü. Karar duruşmasında, Özister’e “iyi hal” indirimi uygulanarak müebbet hapis cezası verildi. 3 yıldır devam eden davada, Dilek Özister’i öldüren şahıs hakkında ağrılaştırılmış müebbet hapis cezası isteniyordu.

Duruşmaya, Özister’in ailesi, Kanun Hükmünde Karaname (KHK) ile kapatılan Van Kadın Derneği (VAKAD) aktivistleri ve avukatları katıldı.

Dihaber'in aktardığına göre; zanlı Özister duruşmada, Adli Tıp Kurumu’nun (ATK) verdiği “Akıl sağlığı yerindedir” raporuna rağmen "Tahrik oldum, akli dengem yerinde değildi" gerekçelerin öne sürerek kendini savunmaya çalıştı. Duruma tepki gösteren Dilek Özister’in annesi Ayten Özister ise, “Bu adam utanmadan 3 yıldır kızıma her türlü hakareti, iftirayı attı. Ben artık isyan ediyorum, öleceğim ve adaleti göremeyeceğim. Benim kızım dünyanın en namuslu en güzel yürekli kadınıydı. Bu kanayan yaramız kapansın, göz göre göre işlenmiş bu cinayet cezasını alsın artık. Bütün ailenin kızımın gördüğü şiddetten haberi vardı. Herkes sustu. Kızım göz göre göre öldürüldü. Artık katiline hak ettiği cezaya çarptırılmasını istiyorum" dedi.

Yapılan savunmaların ardından duruşmaya beş dakika ara verildi. Verilen aranın ardından kararını açıklayan mahkeme heyeti, hakkında, "Kasten adam öldürmekten" ağırlaştırılmış müebbet istenen zanlı Özister’e “İyi hal” indirimi uygulayarak, müebbet hapis cezası verdi.

Yıllarca eşinden sistematik şiddet gören ve defalarca koruma talep eden Dilek Özister, 29 Aralık 2014'te Van Vali Mithat Bey Caddesi Osmanoğlu Sokakta eşi tarafından bıçaklanarak katledilmişti. Evli olduğu süre boyunca eşinden sürekli fiziksel ve psikolojik her türlü şiddeti gören Özister'in koruma talebine polisler tarafından 'bıktık sizden artık' cevabı verildiği öğrenilmişti.

Esad: Zaferlerimiz, siyasi hedefleri uğruna halkların güvenliğini sabote edenlere karşı sürecek

Suriye Cumhurbaşkanı Beşar Esad, teröre karşı elde ettikleri zaferlerin, siyasi hedefleri uğruna halkların güvenliğini sabote edenlere karşı süreceğini söyledi.

Cumhurbaşkanı Beşar Esad, dün Suriye’ye iş gezisinde bulunan İran Dışişleri Bakan Yardımcısı Hüseyin Cabiri Ansari ve ona eşlik eden heyeti kabul etti.

Diplomatlarla gerçekleştirdiği toplantıda konuşan Esad, Suriye ordusunun teröre karşı elde ettiği zaferlerin süreceğini belirtti.

Suriye’de son süreçte, teröre karşı elde edilen hızlı ve büyük zaferler olduğunu belirten Esad, bu zaferlerin devam edeceğinin altını çizdi.

‘ZAFERLERİMİZ, SİYASİ HEDEFLERİ UĞRUNA HAKLARIN GÜVENLİĞİNİ SABOTE EDENLERE KARŞI SÜRECEK’

Bir kısım devletlerin siyasi hedefler uğruna bölge ve halklarının güvenliğini sabote etmede terörü kullanma ısrarında olduğunu belirten Esad, söz konusu devletlerin bu ısrarlarına rağmen Suriye ordusunun müttefikleriyle birlikte teröre karşı sağlayacakları her zaferin daha fazla olumlu yansımaları olacağının altını çizdi.

İRAN’LI DIŞİŞLERİ BAKANI: BU GELİŞMELERİN BÖLGENİN İSTİKRARINI PEKİŞTİRECEĞİNE İNANIYORUZ

Bölgesel ve uluslararası gündem meselelerin ele alındığı görüşmede, İran Dışişleri Bakan Yardımcısı Ansari de, bölgedeki son gelişmeler konusunda İran’ın tutum ve vizyonu konusunda Esad’a bilgi verdi. Ansari, bu gelişmelerin Suriye ve tüm bölgede istikrar ve güvenliğin pekiştirilmesine hizmet etmesi umudunu dile getirdi.

ANSARİ: İRAN’IN SURİYE HALKINA DESTEĞİ SÜRECEK

Resmi Suriye Arap Haber Ajansı’nda (SANA) yer alan habere göre Ansari, İran’ın Suriye ve halkına desteğini sürdürmekte kararlı olduğunu vurgularken, Suriye’de teröre karşı zaferin sağlanmasına, güvenlik ve istikrarına kavuşmasına kadar bu ilkeli tutumunun değişmeyeceğini söyledi.

Salvador Dali'nin mezarı açıldı

Ünlü İspanyol ressam Salvador Dali'nin mezarı DNA testi için açıldı.

Dali'nin Barcelona'nın kuzeyindeki Figueras kasabasındaki Dali Tiyatro-Müzesi'nde bulunan mezarı bir babalık davası kapsamında DNA testi yapılması için açıldı.

Maria Pilar Abel Martínez adında İspanyol bir kadının açtığı babalık davası sonrası mahkeme emri ile gerçekleştiren mezar açma işlemi 4 saat sürdü. İşlem sırasında Dali'nin diş, kemik ve tırnaklarından örnek alındı.

Sürrealizm (Gerçeküstücülük) akımının en bilinen ressamlarından Salvador Dali, 1989 yılında 85 yaşındayken hayatını kaybetmişti.

Dali'nin kızı olduğunu iddia eden Martinez, miras hakkı talebiyle Nisan 2015'te İspanya Maliye ve Kamu Yönetimi Bakanlığı ile Dali Vakfına karşı Madrid 11 numaralı mahkemesine dava açma başvurusunda bulunmuştu. Figueras'da 1956 yılında doğan Abel, annesi ile ünlü Katalan ressamın 1955'de kısa birliktelik yaşadığını ve annesinin kendisine birçok kez babasının Dali olduğunu söylediğini ileri sürmüştü.

İleri Hatırlatıyor

Salvador Dali'nin mezarı açılıyor

SONUÇLARIN ALINMASI HAFTALAR SÜREBİLİR

BBC Türkçe'nin aktardığına göre; eğer DNA testleri iddiayı doğrularsa, 61 yaşındaki Martinez, hakları halihazırda İspanyol devletinde bulunan Dali'ye ait mülklerde hak iddia edebilecek.

Sonuçların belirlenmesinin haftalar alabileceği ifade ediliyor.

Dali'nin kızı olduğunun ortaya çıkması halinde Martinez Dali'nin soyadını kullanabilecek.

Dikkat: Taksiler ses ve görüntü kaydedecek!

Emniyet Genel Müdürlüğü’nün genelgesi kapsamında, İstanbul Büyükşehir Belediyesi’ne ait ‘iTaksi’ uygulaması ile taksiler ses ve görüntü kaydı almaya başlayacak. Hukukçular uygulamaya özel hayatın gizliliğine aykırı olduğu gerekçesiyle tepki gösterdi.

İstanbul’da, İstanbul Büyükşehir Belediyesi’nin başlattığı ‘iTaksi’ uygulaması ile taksilerde Ağustos ayından itibaren ses ve görüntü kaydı alınmaya başlanacak. 17 bin 395 taksinin bulunduğu İstanbul’da, belediyenin ‘Bitaksi’ ve ‘Uber taksi’ gibi uygulamalara rakip olarak tanıttığı iTaksi’nin güvenlik önlemi özel hayata ilişkin hukuksal bir tartışmayı da beraberinde getirdi.

SES VE GÖRÜNTÜ ÖZEL HAYATIN İHLALİDİR

Taksilerde ses ve görüntü alınmasının özel hayatın gizliliğini ihlal ettiğini belirten avukat Uğur Poyraz, “Bir kimsenin sesi ve görüntüsü onun özel hayatı kapsamında olup kişilik hakları gereğince koruma altındadır. Kanunun açıkça belirttiği üzere bir kimsenin rızası bulunmaksızın özel hayatına yapılan müdahale hukuka aykırıdır. Aynı zamanda yapılan müdahale Türk Ceza Kanunu’nun 134. maddesi uyarınca suç teşkil etmektedir” dedi.

Taksilerde ses ve görüntü kaydı alınmasının sorunlar yaratacağını dile getiren Poyraz “Yapılacak kayıt neticesinde örneğin, bir kimsenin yaptığı bir telefon konuşmasının kayda alınması, taksi içerisinde paylaşılan herhangi bir kişisel, ticari mahrem bilginin ses ve görüntü kaydına alınması gibi suç teşkil eden eylemler meydana gelebilir” diyerek uyardı.

 ‘MÜŞTERİYE BİLDİRİLMELİ’

Hürriyet’ten İdris Emen’in haberine göre bugüne kadar 3 bin taksiye kurulumu yapılan iTaksi uygulamasında kameralar dikiz aynasının hemen üstünde bulunuyor. Dikkatli bakıldığında ancak fark edilen kameralar hem taksinin içini hem de dışarısını kaydedebiliyor. Taksilerde ses ile görüntü kaydı alındığına dair herhangi bir uyarı bulunmuyor.

Avukat Uğur Poyraz, bunun da sakıncalı olduğunu ifade ediyor: “Bu şekilde yapılacak bir kaydın kişiye önceden bildirilmesi zorunludur. Aksi halde kayıt yapılması hukuka aykırı hale gelecektir. Bu amaçla telefondaki uygulamada ve taksilerde bu bilgilendirmenin yer alacağı görünür metinler bulunmalı; bunun yanı sıra şoförler de bu konuda müşteriye bildirimde bulunmalıdır.”

‘TAKSİ KAMUSAL ALANDIR’

Taksilerin içinin kamusal alan olduğunu, dolayısıyla taksilerde ses ve görüntü alan kameraların yerleştirilmenin hukuka uygun olduğunu savunan İstanbul Taksiciler Esnaf Odası Başkanı Yahya Uğur eleştirilerin doğru olmadığı görüşünde: “iTaksi uygulaması sadece kameradan ibaret değil. Kamera iTaksi uygulamasına daha sonra ilave edilen bir faktör oldu. iTaksi artık müşterilerin akıllı telefonlarla taksileri rezerve yaptırabildikleri ve taksiyi kapının önüne kadar çağırabilmelerini sağlayan bir sistem. Kamera, ‘özel hayatın gizliliğini ihlal ediliyor’ deniliyor. Taksinin içi kamusal alandır. Özel hayatla alakası yoktur. Ayrıca acil durumlar dışında bu kameraları hiç kimse izlemeyecek. Kameralar sadece kayıt yapacak. Bir şikayete konu olduğunda bu görüntüler savcılar tarafından incelenecek. Bunun hiçbir şekilde kimsenin davranışlarını değiştirmesine gerek yok. Takside yine istediği gibi rahat edebilirler.”

SES KAYDI ACİL DURUMDA OLSUN

Taksilerde kameraların sürekli görüntü ve ses kaydı almasının ölçülü bir uygulama olmadığını belirten Bilişim Uzmanı Avukat Mehmet Ali Köksal ise “Görüntü ve ses kaydı uygulamasının taksi içerisinde sürekli aktif halde bulunması kişisel verilerin hukuka uygun şekilde toplanması açısından da büyük bir sorun oluşturmaktadır. Söz konusu verilerin bu şekilde kaydedilmesi 5237 sayılı Türk Ceza Kanunu uyarınca özel hayatın gizliliğini ihlal ve kişisel verilerin hukuka aykırı olarak kaydedilmesi suçlarına da vücut vermektedir” dedi.

Köksal, bu durumu engellemek için sadece acil durumlarda ses kaydı almasını önererek şunları söyledi: “Kamera uygulamasına getirilebilecek önerilerden ilki, görüntü kaydının sürekli olup ses kaydının panik butonuna basınca başlamasıdır. İkinci öneri ise panik butonuna basıldığı zaman görüntü ve sesi kaydeden düzeneğin aktif hale getirilmesi, bunun öncesinde herhangi bir kaydın yapılmaması olabilir.”

‘KRİPTOLU KAYIT’

Kameraların kriptolu kayıt yaptığını ve şoför tarafından görüntülere erişilmediğini kaydeden İstanbul Büyükşehir Belediyesi konuyla ilgili şu açıklamada bulundu: “16.02.2017 tarihli Emniyet Genel Müdürlüğü genelgesi ile; başta terör olayları olmak üzere, adli olayların araştırılması, delillere ve faillerine ilişkin bilgilere hızla ulaşılması amacıyla, şehir içi yolcu taşımacılığında kullanılan taksi, minibüs ve otobüs cinsi taşıtlarda en az yedi gün süreyle kayıt yapabilen ön dış ve iç kamera ile kayıt cihazının bulundurulması ve aktif halde tutulmaları görevi büyükşehir belediyelerine verilmiştir.”

TAKSİLERE KAMERA GENELGESİ YARGIDA

İstanbul Barosu, Emniyet Genel Müdürlüğü’nün, taksilerde kamera kaydının yapılmasını zorunlu kılan genelgesinin yürütmesinin durdurulması ve iptali istemiyle dün Ankara İdare Mahkemesi’nde dava açtı. Bu uygulamanın istismara açık, anayasanın özel hayatın gizliliği ilkesine ve hukuka aykırı olduğunun altı çizildi.

İstanbul Barosu Başkanlığı adına Avukat Atilla Özen tarafından açılan davanın dilekçesinde, İstanbul’da faaliyette bulunan kimi taksilerde ses ve görüntülerin kayda alındığının görüldüğü ifade edildi. Dilekçede, Emniyet Genel Müdürlüğü’nün 16 Şubat 2017 tarih ve 35662 sayılı yazısı uyarınca bu uygulamanın başlatıldığının internet araştırması ile öğrenildiği vurgulandı.

Uygulamanın, Anayasa, Avrupa İnsan Hakları Sözleşmesi, BM Medeni ve Siyasi Haklar Sözleşmesi, Kişisel Verilerin Korunması Kanunu’na aykırı olduğuna dikkat çekilerek özetle şöyle denildi: “Gerek kamusal, gerekse özel alanda, kişisel veri olan bireylerin ses ve görüntülerinin kaydı, özel hayatın gizliliğini ihlal etmektedir. Taksilerde genelde siyasi düşünce açıklamaları yapılabilmektedir. Bu nedenle bu verilerin alınması, istismara açık bir durum yaratabilecektir. Genelgede 7 gün, taksiciler odası başkanının, 30 gün verilerin kaydının tutulacağı açıklamasından da anlaşıldığı üzere, bu kayıtların ne kadar süre ile hangi amaçla ve hangi durumlarda kullanılabileceğine ilişkin hukuki belirlilik de bulunmamaktadır. Genelge yayınlanmamış, kamunun denetimine ve tartışmasına sunulmamıştır. Toplumun bütününü ilgilendiren böylesi önemli bir konuda hukuki açıklık sağlanmamıştır.”

Papağan’ın ‘görgü tanığı’ olduğu cinayette karar çıktı

ABD’de bir papağanın da “görgü tanığı” olduğu belirtilen cinayette, bir kadın eşini beş el ateş ederek öldürmekten suçlu bulundu.

ABD'nin Michigan eyaletinde Glenna Duram adlı kadın, eşi Martin'i öldürdükten sonra intihar etmeye çalışmıştı.

Cinayetin ardından papağanın bakımını üstlenen maktulün eski eşi, Bud isimli papağanın daha sonra kurbanın sesini taklit ederek "Ateş etme" demeye başladığını söyledi. Bud adlı papağanın "ifadesi" mahkeme kayıtlarına geçmedi.

Jüri bir gün süren görüşmelerin ardından, 49 yaşındaki Glenna Duram'ı birinci derece cinayetten suçlu buldu.

BBC Türkçe'nin haberine göre, papağan Bud'ın bakımını üstlenen Matin Duram'ın eski eşi Christina Keller, papağanın cinayet geçesi geçen diyaloğu tekrar ettiğine inandığını söyledi ve papağanın "Ateş etme" dediğini anlattı.

Keller, "Şahsen orada olduğuna ve Martin'in söylediklerini hatırladığına inanıyorum" dedi.

Lillian Duram da, "Papağan her şeyi kapıyor ve tekrarlıyor, ayrıca ağzı da çok bozuk" diye konuştu.

Savcı davanın başında papağanın sözlerini kanıt olarak sunmak istemiş, ancak bu talep reddedilmişti.

'Şoför Nebahat' hayatını kaybetti

“Şoför Nebahat” karakteriyle ünlenen Sezer Sezin hayatını kaybetti.

“Şoför Nebahat” karakterini canlandıran Sezer Sezin tedavi gördüğü İstanbul’da bu sabaha karşı 88 yaşında yaşamını yitirdi.

1929 doğumlu Sezer Sezin 2014 yılından beri tedavi görüyordu. Yaşlılığa bağlı enfeksiyon tedavisi gören Sezer Sezin'in bu sabah vefat ettiği öğrenildi.

SEZEN SEZİN KİMDİR?

25 Ekim 1929’da İstanbul Eyüp’te doğdu. Asıl adı Mesrure Sezer’dir. İlk ve orta öğrenimini Eyüp’te tamamladı. Tiyatroya olan ilgisi nedeniyle bale dersleri almaya başladı. 11 yaşında Eminönü Halkevi Tiyatro kolunun sahnelediği “Kral Oidipus” adlı oyunda kralın kızı rolüyle ilk kez sahneye çıktı. 1945’te o günler için Balkanların en büyük revüsü adıyla anılacak olan Atilla Revüsü bale grubuna katıldı. Bir yıl sonra Vedat Örfi Bengü ile birleşerek Sezer Tiyatrosu’nu kurdu. Tiyatro bir yıl süreyle turneler yapar, fakat dağılır. 

Sezer Sezin sinemaya 1944’de “Hürriyet Apartmanı” ve 1945’de “Köroğlu” ve “Yayla Kartalı” filmlerinde küçük roller alarak başladı. Asıl çıkışını 1946’da kuruluşunda da yer aldığı ‘Erman Kardeşler’ şirketi adına çekilen “Damga” filmiyle sağladı. Sanatçı Lütfi Ö. Akad yönetiminde başrol oynadığı “Vurun Kahpeye” adlı film ile büyük başarı kazandı. “Arzu ile Kamber” ve “Tahir İle Zühre” adlı filmler için 6 ay Bağdat’ta çalışmalar yaptı. Bu filmlerde birlikte rol aldığı Kenan Artun ile 1952 yılında evlendi. Lütfi Ö.Akad, Atıf Yılmaz, Semih Evin, Memduh Ün vs... gibi yönetmenleri sinemaya kazandırdı. 1955’de Film Dostları Derneği tarafından “yılın en başarılı kadın oyuncusu” ödülünü kazandı. 1956’da Kenan Artun ve İlham Filmer ile ortaklaşa ‘Türk Eksport Film’ adıyla bir şirket kurarak yapımcılığa başladı. Yapımcı olarak üç film üretti. Bunlar arasında yer alan “Kıbrısın Belalısı Kızıl Eoka” adlı filmle Türk sinemasında Kıbrıs sorununa ilk kez değindi. Fakat film Kıbrıs konusunda Türk-Yunan ilişkilerinde oluşan iyileşme nedeniyle seyirciye fazla ulaştırılamadı. 1959’da Metin Erksan’ın daha sonraları aynı adla anılmasına sebep olacak filmi “Şoför Nebahat” ile büyük başarı kazandı. 1961’de İstanbul’da çekilen “Tenten İstanbul’da” ve “Ölümsüz Kadın-L’immortelle” adlı iki Fransız filminde rol aldı. 1965’de İzmir Fuar Filmleri Festivali’nde “en iyi kadın oyuncu” ödülünü alan Sezer Sezin, 1967 yılından henüz çok genç bir yaştayken sinemadan uzaklaştı. 

Türk sinemasında her zaman güçlü kadın rolleriyle kendisini kabul ettiren sanatçı bu tarihten sonra 1965’de evlendiği ikinci eşi Üner İlsever ile birlikte Kadıköy İl Tiyatrosu adı altında bir grup kurarak temsiller vermeye başladı. Başarılı oyunları arasında “Ya Beni Öpersin”, “Nazırın Karısı”, “Yanlış Adres” vs... gibi oyunlar sayılabilir. 1970’lerin ortasına kadar devam eden tiyatro çalışmalarının ardından sanatçı bir süre deri ticareti işine girdi. 

Sezer Sezin, 1984’de 21. Antalya Altın Portakal Film Festivalinde onur ödülü ve 1993’de 12. İstanbul Film Festivali jüri onur ödülünü almıştır. Sanatçı sinemayı bırakışından 40 yıl sonra sessizliğini bozarak Safa Önal’ın “Hicran Sokağı” adlı filminde konuk oyuncu olarak yeniden kameralar karşısına geçti. 

Kuzgunlar, 4 yaşındaki bir çocuk gibi gelecek planı yapabiliyor

Kuzgunların 4 yaşındaki bir çocuk ve bazı büyük maymunlar gibi geleceğe yönelik planlama yeteneğine sahip olduklarına dair bulgulara erişildi.

Alet kullanma ve kimi karmaşık problemleri çözebilme gibi birçok yeteneğe sahip olan kuzgunlar, son araştırmalarla adil ve adil olmayan arasındaki farkı anlayabilme yeteneği ile de anılır oldu. Science‘da yayımlanan yeni bir araştırmayla ise kuzgunların, 4 yaşındaki bir çocuk, yetişkin insanlar ve bazı büyük maymunlar gibi geleceğe yönelik planlama yeteneğine sahip olduklarına dair bulgulara erişildi.

Bilimfili'nin aktardığına göre; bu kuşlar, vahşi hayatta karşılaşmayacakları görevlerde planlama yapabiliyorlar. Dolayısıyla, bu yetenek; ekolojik bir nişe uyum sağlamaktan ziyade, soyları 320 milyon yıl önce ayrılmış olan kuşlarda ve homininlerde bağımsız şekilde evrimleşen bir bilişsel beceri olabilir.

Gelecekteki olayların planlanması, geleceğe dönük kazançlar için uzun süreli hafıza gerektirir. Örneğin; çocuklar 4 yaşından itibaren yaşamlarını planlama, hayal kurma gibi özelliklerini kullanmaya başlıyor. Planlama yeteneği, uzun yıllar boyunca, yalnızca insana ait bir özellik olarak düşünülüyordu. Fakat bu fikir şempanzelerin, bonoboların ve orangutanların daha sonra kullanım ihtiyacına göre araçlar geliştirmeleriyle birlikte değişti.

2007 yılında yapılan bir araştırmada, çalı kargalarının ertesi sabah acıkacaklarını düşündükleri yerlerde yemek sakladıklarını ortaya konulmuştu. İsveç’te Lund Üniversitesi’nden Mathias Osvath bu davranışın esnek olduğunu ve planlama gerektirdiğini kabul etse de, pek çok araştırmacının da desteklediği gibi yemek saklamaya özel bir adaptasyon olabileceğini savunuyor. Yani, çalı kargaları ve karga ailesinin diğer üyeleri bu davranışı bir alışkanlık gereği sergiliyor olabilir.

TAKASÇI KUŞLAR

Bu iddialar üzerine, üzerine Osvath ve ekibi; kuzgunların, araç kullanımı ve insanlarla takas gibi doğal davranışları olmayan görevlerde geleceği planlayıp planlayamayacağını görmek istedi.

Yapılan deneylerin birinde; kuzgunlar, bir kutudan kuru köpek maması çıkarabilmek için bir taş kullanabilmeleri üzerine eğitiliyorlar. Daha sonra bu kuşlara, bazıları kutuda olmayan bir dizi nesne gösteriliyor. Araştırmacılar, kuzgunların bir nesneyi seçmelerini sağlıyorlar ve 15 dakika sonra onlara ödül ile farklı bir yerdeki kutuyu gösteriyorlar. Kuşlar, yiyeceği toplamak için taşı kutuya atmak zorunda kalıyorlar ve ortalama 14 denemenin 11’inde başarılı oluyorlar.

Daha sonra, kuzgunlara takas yetenekleri üzerine bir test yapılıyor. Bir önceki deneyde olduğu gibi ödül karşılığında nesneleri değiş tokuş yapabilme kabiliyetleri deneniyor. Sunulan bir dizi nesne içerisinden bir simgeyi (jeton) seçiyorlar ve ödül ile takas ediyorlar. Yapılan 144 denemenin 143’ünde kuşlar aynı simgeyi(jeton) seçiyor ve yüzde 77 oranında ödül karşılığında simgeyi takas edebiliyorlar.

Daha sonra araştırmacılar, araç veya simge seçimi arasındaki zamanı ve kullanımı 17 saate çıkarıyor. Kuzgunlar, zamanın neredeyse yüzde 90’ında görevlerini başarıyla tamamlıyor.

Deneyler sonucunda araştırmacılar, kuzgunların ilk denemeden itibaren planladığını, başarılarının alışkanlıktan kaynaklanmadığını öne sürüyor. Araştırma ekibi, bu kuşların, planlama konusunda büyük maymunlarla aynı oranda yetenekli ve geleceğe yönelik acil durumlar için karar verme yetisine sahip olduklarını ileri sürüyor. Kuzgunlarla yapılan bu araştırma, zekânın, kuşlarda nasıl evrimleştiğine ilişkin ipuçları sunabilir.

Gezegen ona kalacak: 30 yıl yemek yemeden yaşayabiliyor ve -270 derecelik soğuğa dayanabiliyor

Tardigrad 150 derece sıcaklığa ve -270 derecelik soğuğa dayanabiliyor, 30 yıl beslenmeden yaşayabiliyor, ömrü ise 200 yıl.

Bilim insanlarının son araştırması gösteriyor ki, -270 derecelik soğuğa dayanabilen ve 30 yıl yemek yemeden yaşayabilen tardigradlar, gezegenimizde olası büyük bir felakette hayatta kalabilecek tek canlı türü olacak.

Bilimpro'nun aktardığına göre, bu canlı, Güneş var olduğu sürece en az 10 milyar yıl boyunca neslini devam ettirebilecek. Dünyanın mirasçısı olarak adlandırılan tardigrad, 8 bacaklı mikroskobik bir canlı türü. Hem suda hem de karada yaşayabiliyor. Aynı zamanda çok yüksek ve düşük basınca da dayanabiliyor.

30 yıl boyunca yemek yemeden hayatta kalabilen tardigradların dondurucu soğuğa (-270 dereceye kadar), yakıcı ısıya (+150 dereceye kadar) ve yüksek radyasyona da dayanabildiği belirtildi. Bu minik canlıların dayanabildiği radyasyon miktarının 5000 – 6200 gy doz olduğu belirlendi. (Bazı kemoterapi tedavilerinde uygulanan dozla aynı). 1 milimetrenin altında bir boyuta sahip olsa da su ayıları dünyanın en dayanıklı canlısı olarak görülüyor.

İngiltere’deki Oxford Üniversitesi’nden bilim insanları, su ayılarının meteor çarpması, süpernova (yıldız patlaması) ya da gama ışını patlamaları gibi her türlü felakete dayanabileceğini ve en az 10 milyar yıl daha etrafta olabileceklerini bildirdi.

Üniversitenin fizik departmanından araştırmaya katılan Rafael Alves Batista ve ekibi, ne tür felaketlerin dünyadaki yaşamı tamamen yok edebileceği konusunda bir araştırma yaptı. Bunun sonucunda tardigradların yine de hayatta kalabileceği sonucuna ulaştı. Atmosfer tamamen yok olsa bile okyanus yüzeyinde yaşamın devam etmesi mümkün. Araştırma ekibine göre, su ayılarını tamamen yok edebilecek tek olay Güneş’in patlaması olabilir. Bunun dışında Dünya’ya en az 0,14 ışık yılı uzaklıktaki bir yıldızın patlaması da yeryüzündeki okyanusları kaynatıp buharlaştırmaya yetebilir.

Tardigradlar bataklıklarda, bitkilerde, kumda, denizde ya da tatlı sularda yaşıyor. Araştırmacılar, eğer su ayıları bu koşullarda hayatta kalabiliyorsa, Dünya dışında da benzer koşullarda yaşam olabileceğini, Jüpiter’in uydusu Europa ve Satürn’ün uydusu Enceladus’taki yer altı okyanuslarının Dünya’da su ayılarının bulunduğu derin okyanuslardaki koşullara sahip olabileceğini düşünüyor.

Tardigrad ile ilgili ilk tanımlamayı Alman bilim adamı Johann August Ephraim Goeze 1773 yılında yaptı. Mikroskop altında bakıldığında cüssesi bir ayıya benzeyen tardigradlar, nükleer patlamaya bile dayandığını bildiğimiz hamam böceklerinden daha güçlü ve dayanıklı. Her bir tardigradın en az 200 yıl kadar ömrü olduğu düşünülüyor.

Bu küçük hayvanın, yaşam şartlarının zorlaştığı durumlarda, en temel biyolojik ihtiyaçları dışında metabolizmasını tamamen uykuya yatırarak sağ kalma becerisi geliştirdiği belirtiliyor.

Koku alma duyumuz kilo aldırıyor olabilir

Bilim insanları, koku alma duyusuyla fazla yemek yemenin bağlantılı olduğunu ortaya koydu.

Koku duyumuz yemekten zevk almamızda önemli rol oynar, California Üniversitesi’nden (Berkeley) araştırmacıların koku duyusunu kaybeden farelerin zayıfladığını göstermesi bu nedenle şaşırtıcı gelmeyebilir.

Garip olan ise bu incelmiş farelerin, koku yeteneğini kaybetmemiş ama fazla kilodan "balona dönmüş" fareler ile aynı miktarda yağlı besin tüketmiş olmaları.

Üstüne üstlük, koku duyusu normalden gelişkin olan üçüncü bir grup farenin, koku duyusu normal olanlara göre daha da fazla kilo aldığı gözlemlendi.

Bulgulara göre bedenimizin aldığı kalorileri işlemesinde koku duyusu önemli bir rol oynuyor. Eğer besininizi koklayamıyorsanız, onu saklamak yerine yakabilirsiniz.

Bu sonuçlar koku sistemimiz ile beynin metabolizmayı yönlendiren bölgeleri arasında bir ilişki olduğunu gösteriyor, her ne kadar sinir devreleri tam olarak bilinmese de.

CÜ eski doktora sonrası araştırmacısı Celine Riera’nın söylediğine göre: "Bu araştırma ilk defa göstermiştir ki, eğer koku sinyallerine müdahale edebilirsek, beynin vücudun enerji dengesini düzenleme şeklini değiştirebiliriz."

Yaş, yaralanma veya hastalık nedeniyle koku duyusunu kaybetmiş insanların iştahsızlık yaşadığı önceden bilinmekteydi ancak bunun sebebi tam olarak anlaşılmış değildi çünkü koku duyusunun kaybı yemekten alınan zevki azaltarak depresyona, bu da iştah kaybına neden olabilir.

Hücre Metabolizması dergisinde yayınlanan yeni araştırmaya göre koku kaybının kendisi doğrudan kilo vermeye neden oluyor. Bu bulgu koku duygusunu kaybedenler için olduğu gibi, kilo vermekte zorlananlar için de yeni müdahale olanakları yaratıyor.

Yazar Andrew Dillin: "Duyu sistemleri metabolizma üzerinde önemli rol oynuyor. Şişmanlama sadece kalori almak ile ilgili değil, aynı zamanda alınan kalorinin vücut tarafından nasıl kabul edildiğiyle de ilgili. Bunu insanlar üzerinde de doğrulayabilirsek, belki koku duyusuna müdahale etmeden de metabolizmayı etkilemeyi başarabiliriz. Bu büyük bir başarı olur."

Riera’nın belirttiğine göre fareler de insanlar gibi açken kokuya daha duyarlı, dolayısıyla belki de koku duyusunun yokluğu onlara tok oldukları hissini veriyor olabilir. Besin arama sırasında başarısızlık ihtimaline karşın vücut aynı zamanda kalori depolar. Besin bulunduğunda vücut depolanan kalorileri yakmaya başlar.

KOKU SİNİRLERİYLE OYNAMAK

Araştırmacılar gen terapisi yoluyla yetişkin farelerin koku sinirlerini imha ettiler, ancak kök hücreleri sağlam bıraktılar, böylece hayvanlardaki koku duyusu sadece 3 hafta için geçici olarak yok oldu ve sonrasında sinirler yeniden oluştu.

Koku duyusundan yoksun fareler sempatik sinir sistemlerini yukarı doğru regüle ederek hızlıca kalori ve yağ, yaktılar. Fareler, kalça ve karın bölgelerinde biriken bej yağ hücrelerini hızlıca yakılabilen kahverengi yağ hücrelerine dönüştürdüler, böylece bir yağ yakma makinasına döndüler.

Bu farelerde, iç organları çevreleyen ve sağlık sorunlarına yol açan beyaz yağ hücreleri de küçüldü. Glukoz intoleransı geliştiren obez fareler sadece kilo vermekle kalmadı, aynı zamanda sağlıklı glukoz toleransını da geri kazandı.

Olumsuz tarafında ise, koku kaybı noradrenalin hormonunda bir artışı yanında getiriyor. Bu artış bir stres tepkisi ve insanlarda kalp krizi ile sonuçlanabilir.

Kilo kaybı amacıyla koku duyusunu ortadan kaldırmak sert bir yol olsa da, kilo vermekte zorlanan obez bireyler için mide kelepçeleme veya obezite cerrahisine göre daha tercih edilebilir bir alternatif olabilir. 

Dillin: "Böyle az sayıda insan için, koku alma duyusunu altı ay için ortadan kaldırıp daha sonra koku sinirlerinin tekrar oluşmasını sağlamak, böylece metabolizmalarını düzeltmek mümkün."

Aynı miktarda yüksek yağlı yiyecek yedikten sonra koku eksikliği olan bir fare (altta) ve normal bir tane (üstte)

Dillin ve Riera yetişkin farelerde geçici olarak koku duyusunu kaldırmak için iki farklı teknik geliştirdiler. İlkinde fareler, burundaki koku alıcı hücrelerden beynin koku bölgesine kadar uzanan bölge difteriye tepki verecek şekilde  genetik olarak değiştirildiler. Difteri toksinleri buruna verildiğinde ilgili sinirlerin buna tepki verip ölmesiyle koku duyusu geçici olarak, kök hücreler onları onarana kadar, ortadan kaldırıldı.

Diğer yöntemde difteri tepkisi iyi huylu bir virus üretilerek taşındı. Benzer şekilde difteri toksini verilmesiyle üç hafta kadar koku duyusu ortadan kalktı.

Deneyde koku alamayan fareler, diğerleriyle aynı miktarda yüksek yağlı besin tükettiler. Ancak koku alamayan fareler sadece %10 kilo alırken diğer gruptakiler %100 kilo alarak şişti. İlk gruptaki fareler insülin direnci ve glükoz tepkisi açısından sağlıklı durumda kaldılar.

Zaten obez olan fareler ise koku duyuları alındığında kilo verdi ve normal fare boyutuna geri döndü. Bu fareler sadece yağ kaybetti, kas, organ veya kemikleri üzerinde herhangi bir etki olmadı. 

Berkeley Üniversitesi’nden araştırmacılar Almanya’dan bir ekiple bir araya gelerek üstün koku yeteneği olan fareler üzerinde de deney yaptı ve bu farelerin standard bir beslenmeyle normal farelere oranla daha hızlı kilo aldıkları bulgulandı.

Riera’ya göre: "Yeme bozukluğu olan insanlar bazen ne kadar yediklerini kontrol etmekte zorlanır ve yeme krizlerine girebilir. Biz, koku duyusunun yemekten alınan hazzı kontrol etmede kilit rol oynadığını ve eğer bu duyuyu kontrol edebilirsek bu kişilerdeki yeme krizlerini ortadan kaldırabileceğimizi ve yeme kontrollerine yardım edebileceğimizi düşünüyoruz."