Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanı Mehmet Müezzinoğlu’nun katılımıyla, Soma Katliamı'nın yıl dönümü olan 13 Mayıs'ta, adı iş cinayetleri ve doğa katliamıyla anılan 3. Havalimanı inşaatında düzenlenen törenle ‘İş Sağlığı ve Güvenliği Hedef Sıfır Deklerasyonu' imzalandı. 

İKİ AYDA EN AZ 353 İŞÇİ HAYATINI KAYBETTİ

Bakanlık yetkilileri bu törenin ardından gittikleri her yerde iş cinayetlerinin azaldığı propragandası yapsalar da, gerçekler onları yalanlıyor. İşçi Sağlığı ve İş Güvenliği (İSİG) Meclisi tarafından yayınlanan rapora göre, 13 Mayıs ile 12 Temmuz tarihleri arasında geçen sürede en az 353 işçi hayatını kaybetti. 

İNŞAAT SEKTÖRÜ İŞÇİLERİN KANI ÜZERİNDE YÜKSELİYOR

İSİG Meclisi'nin vurguladığı bir başka nokta ise hayatını kaybeden işçilerin en az 78'inin inşaat işçisi olması. İnşaat işçileri alınmayan önlemler nedeniyle hayatını kaybederken, uluslararası inşaat sektörü dergisi ENR’ın (Engineering News Record) müteahhitlerin bir önceki yılda ülkeleri dışındaki faaliyetlerinden elde ettikleri gelirleri esas alarak yayınladığı “Dünyanın En Büyük 250 Uluslararası Müteahhidi” listesine Türkiye'den 40 inşaat şirketi girdi. 

İNŞAAT SEKTÖRÜ: İŞ CİNAYETLERİ, KAYIT DIŞILIK, ÖRGÜTSÜZLÜK...

İSİG Meclisi raporunda, inşaat sektöründe yaşanan iş cinayetlerinin yüzde 67'sinin düşmeler ve ezilme/göçükler nedeniyle yaşandığı aktarıldı. 

Bakanlığın 'hedef sıfır kaza' kampanyasının merkezinde yer alan inşaat sektörünün, yalnızca iş cinayetleriyle değil, kayıt dışı istihdam, örgütsüz ve güvencesiz çalışmayla anıldığına da vurgu yapılan raporda inşaat sektörüne ilişkin şu bilgiler paylaşıldı:

- Toplam istihdamın yüzde 7’sini oluşturan inşaat sektöründe daha çok mevsimsel, sözleşmeli ve kayıt dışı çalışma hakim.

- İnşaat işkolu aynı zamanda 1/3 oranla kayıtdışı çalışmanın en yüksek olduğu sektör.  

- Üretim artışının olduğu inşaat sektöründeki ücretler tüm meslek gruplarındaki ortalamanın altında. İnşaat işçileri en düşük yıllık ortalama brüt kazanç olan “nitelik gerektirmeyen meslekler” kategorisinde yer alıyor. 

- Pek çoğu mevsimlik çalışan inşaat işçileri hem yılın belirli dönemlerinde sistematik olarak işsiz kalıyor hem de işsizlik sigortasından yararlanma koşulunun son 120 gün kesintisiz çalışmış olmak üzere 3 yıl içinde 600 gün prim ödeme şartı yüzünden işsizlik sigortasından yararlanamıyor.

- İnşaat işkolundaki kuralsız çalışma koşulları aynı zamanda çalışma saatlerinin de giderek yükselmesine sebep oluyor. Yasal azami süre olan 45 saatin üzerinde çalışılan ve turizmden sonra en fazla çalışılan işkolu olan inşaatta, 24 saat çalışmanın olduğu şantiyelerde vardiyaların ortalaması 12 saati buluyor.

- İnşaat işçileri çalışma koşullarında olduğu gibi barınma koşulları bakımından da oldukça kötü koşullara mahkum edilyor. Özellikle de özel sektör ve mevsimsel çalışan işçiler, inşaat alanının içinde ya da yakınlarında baraka, çadır ya da konteynerlarda yaşıyor.

- İnşaat, Türkiye’de sendikalaşma önündeki yasal ve politik engellerin yanı sıra sektörün kendine has koşulları nedeniyle de örgütlenmenin en düşük olduğu işkolu. 2017 Ocak istatistiklerine göre işkolundaki işçilerin yalnızca yüzde 3’ünün örgütlü olduğu sektörde 43 bin civarı sendikalı işçi var. Sendikalı ve toplu sözleşmesi olan işçilerin çoğu ise kamu sektöründe.