Meryem Yıldırım / @meryem_yildrim

Dört kişilik bir ailenin sağlıklı beslenmesi için aylık yapması gereken harcama miktarı 1658 lira oldu. Harcamalarda süt ve süt ürünlerinin payı %41 ile en yüksek paya sahip olurken, 1603 lira olan asgari ücret yine açlık sınırının altında kaldı.

DİSK’e bağlı Birleşik Metal İş Sendikası Sınıf Araştırmaları Merkezi (BİSAM); Şubat 2018 dönemi için açlık ve yoksulluk sınırı verilerini açıkladı. Buna göre dört kişilik bir ailenin sağlıklı bir biçimde beslenebilmesi için, günlük 55,27 TL, aylık 1658 TL’lik harcama yapması gerekiyor. Buna göre yetişkin bir kadının sağlıklı beslenmesi için yapması gereken harcama tutarı 14.17, yetişkin bir erkeğin 14.63, 10-18 yaş arası bir çocuğun 15.65, 4-6 yaş arası bir çocuğun ise 10.82 TL.  

SAĞLIKLI BESLENME İÇİN AYLIK GIDA HARCAMASI 1659 TL

Dört kişilik bir ailede her ferdin sağlıklı beslenmesi için alması gereken gıdaların maliyeti yaşa ve ürün grubuna göre farklılık gösteriyor. Günlük harcamalarda en yüksek maliyet grubunu 15.29 TL ile peynir, çökelek vb. ürünler oluştururken, bu ürünleri et, tavuk ve balık 9.62 TL ile takip ediyor. Süt ve yoğurt için yapılması gereken harcama tutarı 7.37 TL, ekmek için yapılması gereken harcama tutarı ise günlük 3.54 TL. Katı yağ 2.32 TL’lik, sıvı yağ ise 1.25 TL’lik masraf yapılması gereken ürün grupları. Sağlıklı bir beslenme için dört kişilik bir ailenin sebze ve meyve için ayırması gereken bütçe ise 7.22 TL. Yumurtaya 0.85, şekere ise 0.58 TL harcama yapılması gerekiyor.

Araştırmanın sonuçlarına göre sağlıklı beslenmek için yetişkin bir kadının yapması gereken aylık harcama tutarı 425 TL olurken, bu rakam yetişkin bir erkek için 439 TL, 10-18 yaş bir çocuk için 470 TL, 4-6 yaş bir çocuk için 325 TL oldu. Buna göre 4 kişilik bir ailenin sağlıklı beslenmesi için yapması gereken aylık gıda harcaması 1659 TL’dir.

Açlık ve yoksulluk sınırı BİSAM tarafından her ayın ilk haftasında, Türkiye İstatistik Kurumu’nun Tüketici Fiyat Endeksinin açıklanmasını takiben kamuoyu ile paylaşılmaktadır. Araştırmada, BİSAM tarafından Sağlık Bakanlığı ve Hacettepe Üniversitesi Beslenme ve Diyabetik bölümünün hazırladığI “Türkiye’ye özgü beslenme kalıbı”nın, farklı kaynaklardan elde edilen verilerle değerlendirilerek yenilenmesi sonucunda elde edilen BİSAM beslenme kalıbı dikkate alınmıştır. Elde edilen beslenme kalıbı her ay açıklanan TÜİK madde fiyatları ile değerlendirilerek, kişinin ihtiyacına göre yapması gereken gıda harcamasının tutarı tespit edilmektedir. Hesaplamada esas alınan kalori miktarları şunlardır:

4-6 yaşındaki bir kız çocuğu için 1963 kalori

15-18 yaş arası bir erkek çocuk 3244 kalori

Yetişkin bir erkek 2953 kalori

Yetişkin bir kadın 2658 kalori  

4 kişilik ailenin sağlıklı beslenmek için yapması gereken minimum aylık gıda harcaması ‘açlık sınırı’ olarak belirlenmektedir. Bu verinin hane halkı tüketim harcamasına dağıtılması ile elde edilen veri ise bize ‘yoksulluk sınırını’ vermektedir. Tüketim Harcama Kalıbı dikkate alınırken, tüm içecekler, tütün ve gıda harcamaları bir kalem olarak belirlenmiştir.