Yurttaşlara 2012 yılında tanınan bireysel başvuruların ağırlıklı konusu ve Anayasa Mahkemesi’nin (AYM) aldığı ihlal kararları, hukuk dışına çıktığı siyasallaştığı yönünde yargıya yönlendirilen eleştirilerin haklılığının kanıtı oldu. Yurttaşların, çoğunluğunu adil yargılama hakkının ihlali iddialarını oluşturan başvurular 2018 yılının ilk üç ayında 10 bini aştı.

Birgün’den Nurcan Gökdemir’in haberine göre AYM’nin bireysel başvuru hakkının tanındığı beş yıllık sürece ilişkin istatistikleri yayımlandı. Buna göre 23 Eylül 2012 ile 31 Mart 2018 tarihleri arasında Anayasa Mahkemesi’ne 183 bin 560 başvuru yapıldı. Başvuru hakkının tanındığı ilk yıl 2012’de 1342, 2013’de 9897, 2014’te 20 bin 578, 2015’te 20 bin 376 olan bireysel başvuru sayısı, 15 Temmuz darbe girişiminin yaşandığı 2016’da rekor bir sıçrama ile 89 bin 756’a fırladı.

YILIN İLK 3 AYINDA 10 BİN HAK İHLALİ BAŞVURUSU

2017’de yarı yarıya düşerek 40 bin 530 olan yılık başvuru sayısının gerilemeyeceği 2018’in ilk üç ay rakamlarının açıklanması ile ortaya çıktı. İlk üç aylık başvuru rakamı 10 bin 81 oldu. Bu başvuruların 144 bin 514 (yüzde 78) başvuru sonuçlandırılırken 39 bin 46 (yüzde 21.3) başvuru henüz karara bağlanmadı.

AYM: %77’SİNDE ADİL YARGILAMA İHLALİ VAR

Anayasa Mahkemesi’nin ihlal kararı vererek sonuçlandırdığı başvurular arasında yüzde 77.1’lik oranla Anayasa ve yasalarla tanınan adil yargılanma hakkının ihlali ilk sırada yer aldı. Bunu açık ara farkla yüzde 4.7 oranında mülkiyet hakkının, yüzde 3.9’la özel hayatın ve aile hayatının korunması hakkı, yüzde 3.6 oranında kişi hürriyeti ve güvenliği hakkı, yüzde 3 ifade özgürlüğü ve yüzde 2.1 de yaşam hakkı ihlalleri oluşturdu.

İHLALLERDE UZUN YARGILAMA İLK SIRADA

Adil yargılanma hakkı ihlallerinde uzayan tutukluluklar nedeniyle makul sürede yargılanma hakkı ihlali ilk sırada gelirken, bunu mahkemeye erişim ve gerekçeli karar hakkı ihlalleri izledi.